Savaş Yılları ve Günümüz Çanakkale’si “Önceleri Çanakkale” Sergisinde

Çanakkale Savaşları’nın 100. Yılı nedeniyle açılan ‘Önceleri Çanakkale’ sergisi farklı bir pencere açarak, savaş öncesi ve sonrası dönemde kentteki sivil yaşama dair birçok bilgi ve belgeyi kentlilerle paylaşıyor.

Çanakkale Belediyesi’nin de destekleriyle CABININ (Çanakkale Bienali İnisiyatifi) tarafından düzenlenen “Önceleri Çanakkale” Bilgi-Belge Sergisinin açılışı Mahal Sanat Merkezi’nde gerçekleşti. Çok sayıda davetlinin katıldığı serginin açılışında CABININ Yönetici Küratörü Deniz Erbaş, kısa bir sunum gerçekleştirerek sergi hakkında bilgiler verdi. Açılışa katılan Belediye Başkanı Ülgür Gökhan ise, tarihi bir mekânda kentin geçmişine yolculuk yapılan serginin açılışından büyük memnuniyet duyduğunu belirtti. “Önceleri Çanakkale” sergisinin bir başlangıç olduğuna değinen Başkan Gökhan, bilgi ve belgelerin eklenmesi ile birlikte serginin sürekli olarak Kent Müzesi’nde sergileneceğini kaydetti. Başkan Gökhan, bu anlamda kentlilerin de bilgi ve belge paylaşımının mümkün olacağını dile getirdi.

Yerel, ulusal ve uluslararası arenada anılan Çanakkale Savaşları’nın 100. Yılında askeri, siyasi ve ekonomik boyutlar yeniden değerlendirilirken, CABININ ekibi bu duruma farklı bir açıdan bakıyor. Savaş olgusuna değil, savaşın içinden geçtiği Çanakkale kentinin sivil yaşamı üzerindeki etkilerini ele almayı amaçlayan ve Çanakkale Belediyesi’nin destekleriyle hayata geçirilen “Önceleri Çanakkale” Sergisi, savaştan önce Çanakkale nasıl bir kentti, savaş kentin yaşamını ve ticaretini nasıl etkiledi, kent dokusu savaşta ne yaralar aldı, savaşın yol açtığı göçler kent demografisini nasıl etkiledi, kent belleğinde nasıl izle bıraktı, savaşın sonrasında kent nasıl şekillendi gibi soruları ele alıyor. Sivil bir inisiyatif tarafından yürütülen araştırma, Çanakkale kenti tarihi üzerine çalışan bir çok araştırmacı, akademisyen ve uzmanın katkılarıyla, kolektif bir süreçle hayata geçirildi.

Farklı araştırma, arşiv ve sözlü tarih çalışmalarından hareketle, Çanakkale’nin savaş öncesi ve sonrasını kapsayan 30-40 yıllık bir zaman diliminde yaşadığı dramatik dönüşümü göstermeyi amaçlayan sergi, sergileme süresince de katkı ve eklemelere açık olacak. Böylece zenginleşerek tamamlanacak sergi, kent belleği için önemli bir derleme ve kamusal bir arşiv oluşturmayı hedefliyor.