ÇSATT’den Seyit Onbaşı Açıklaması

Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Çanakkale Savaşları Araştırma ve Tanıtma Topluluğu (ÇSATT), Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’nın düzenlediği seminerde, Seyit Onbaşı’nın Ocean zırhlısını vurmadığının anlatılması ve dağıtılan kitapta da bu kısmın çıkarılması haberleri üzerine bir açıklama yaparak kamuoyuna sunulan haberlerin yanlış veya ilgisiz kişilerce yapılmış olduğunu belirtti.

Çanakkale Savaşlarında önemli bir rol oynayan Seyit Onbaşı hakkında kamuoyuna kaliteli bir bilgi sağlamak için bu açıklamanın yapıldığı ifade edilerek şu sözlere yer verildi;

“Son günlerde Çanakkale Muharebeleri’nin en büyük kahramanlarından biri olan Seyit Onbaşı ile ilgili görsel ve yazılı basında çıkan asılsız ve yanlış haberlerden dolayı üzgün olduğumuzu belirtmek isteriz. Bundan yaklaşık bir hafta önce çıkan “Seyit Onbaşı’nın varlığı yalan, Seyit Onbaşı diye biri yok…” manşetleri altında kamuoyuna sunulan haberlerin tamamen yanlış veya ilgisiz kişilerce yapılmış olduğunu bir kez daha vurgulamakta fayda görmekteyiz.

Biz; Çanakkale Savaşları Araştırma ve Tanıtma Topluluğu olarak birçok bilimsel etkinliğimizde, arazi- alan ziyaretlerimizde ve en son bu haberin basında yer almasının akabinde ÇOMÜ Anafartalar Yerleşkesi’ndeki Topluluk odamızda konunun muhatabı olan Haluk Çağlar’ı ağırladık. Ardından da yine birçok ziyaretimizde yanımızda olan ve Topluluğumuza her türlü desteği veren ve bu konular hakkında daha önceleri de defalarca sohbet ettiğimiz Gelibolu Tarihi Milli Park Müdürü Ozan Hacıalioğlu’nu makamında ziyaret ettik. Yaptığımız söyleşiler ve röportajların sonucunda edindiklerimizi durumun hassasiyetine binaen kamuoyunu sağlıklı bir şekilde bilgilendirmek istedik.
15-19 Aralık 2012 tarihleri arasında Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’na bağlı olarak Yarımada’da faaliyet gösteren alan kılavuzlarına Çanakkale Destanı Tanıtım Merkezi’nde hizmet içi eğitim verilmiştir.

Eğitimin ikinci gününde 18 Mart 1915 Boğaz Muharebesi öncesi ve sonrası hakkında bilgi veren Emekli Dz. Albay Haluk Çağlar’ın Rumeli Mecidiye Tabyası hakkında yaptığı açıklamalar bazı kişi veya kurumlarca sebebini bilemeyeceğimiz bir şekilde çarpıtılarak yanlış bir şekilde kamuoyuna aktarılmıştır. Hiçbir şekilde Seyit Onbaşı’dan bahsedilmediği halde olay, Seyit Onbaşı’ya getirilmiş ve kamuoyunun bu konuda yanlış bilgilendirilmek istenmiştir. Yapılan görüşmeler ve araştırmalar neticesinde ulaştığımız ve o gün yapılan anlatım aşağıdaki gibidir;

“18 Mart 1915 tarihinde yapılan Çanakkale Boğaz Harbi esnasında, İngilizlere ait Ocean gemisinin batış şekli, İtilaf Devletleri’ne ait birleşik donanmada önemli bir mevkide olan Roger KEYES’in daha sonra yayınlanan hatıralarında şu şekilde ifade edilir;

‘Sonradan kaptanın raporundan (Ocean gemi komutanı) öğrendim ki, mayına çarptığı anda bir top mermisi de aynı anda dümen donanımına isabet edip dümenini kilitlemişti. Sadece daire çizerek hareket edebiliyordu bu nedenle, boğazdan çıkmak yerine, orada hareketsiz kaldı.’
Bu ifadenin; Türk topları tarafından Ocean’a isabet ettirilen, bir top mermisinin, gemiyi direkt olarak batırmadığı ancak ” Manevra kabiliyetini kısıtlı” duruma getirdiği çok açık bir şekilde anlaşılmaktadır.

Boğaz harbi esnasında, saat 18 05 sularında, Çanakkale Boğazı’nda Kilitbahir burnundan, genel güneye doğru 11000 metrelerde bulunan Ocean’ı vuran top mermisinin, hangi toptan atıldığını aradığımızda; ilk akla gelen Seyit Onbaşı’nın da görev yaptığı Rumeli Mecidiye Tabyası’dır. Tabyada bulunan uzun menzilli 24 cm’lik topları basit olarak incelediğimizde aşağıdaki tablo ortaya çıkar.(Genelkurmay Harp Tarihi Bşk. 1.Dünya Harbinde Türk Harbi Çanakkale Cephesi çizelge:8)

Mermi cinsi – Ağırlığı – Azami mesafesi
Adi dane – 215 kg – 11000 metre
Külahlı Zırh danesi – 190kg – 14800 metre
Dip tapalı tahrip danesi – 140 kg – 14300 metre

Tablodan, Ocean’ın mesafesi nedeniyle tabyanın 215 kg’lık mermiyi kullanamayacağı çok aşikârdır.
Öğlene doğru başlayan harbin ilk safhasında, boğazdan içeri girip tabyalarımıza yaklaşık 12500 metreden ateş eden 4 adet İngiliz gemisine karşı, Rumeli mecidiye tabyasından, azami menzili içinde olmasına rağmen bahse konu tablodaki diğer iki tip mermide kullanılmamıştır.
Bu gerçekler karşısında; Ocean gemisinin Rumeli Mecidiye tabyasından atılan bir mermi tarafından vurulma ihtimalinin yok denecek kadar az olduğu, ancak geminin, özellikle Anadolu tarafındaki Türk bataryalarınca vurulma olasılığının çok yüksek olduğu değerlendirilmiştir.”

Ayrıca yayınlanan haberlerde “Fransız zırhlısı Ocean” ibaresi geçmektedir. Hâlbuki konuya biraz ilgisi olan kişi Ocean zırhlısının Fransız değil İngiliz gemisi olduğunu bilmelidir. Ayrıca haberde geçen “…Ocean’ın nereden geldiği belli olmayan bir mermi ile battığını öne sürdü…” ifadesi de tamamen yanlıştır. Çünkü eğitimdeki konuşmada Ocean’ı vuran topun nereden geldiğinin önemli olmadığı, geminin sonuçta Türk tabya ve bataryaları tarafından vurulduğu üzerinde durulmuştur.

Konuya hâkim olmadan, yanlış haber yaparak kamuoyunu yanıltan, Çanakkale Muharebeleri gibi önemli bir tarihi olay hakkında yazı yazan kişilerin biraz daha sağduyulu olmasını ve yapacakları haberlerin biraz daha dikkatle araştırılarak yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü biz Çanakkale Savaşları Araştırma ve Tanıtma Topluluğu’nun üyeleri ve bu ülkenin geleceği gençler olarak bizim bu günlere gelmemizin, bayrak, vatan, din, namus değerlerine sahip olmamızın şanlı ecdâdın fedakârlıkları sayesinde olduğunun farkındayız. Kaybolmaya yüz tutan değerlerimizi yeniden gün yüzüne çıkarıp artık sancağın sahibi olarak Çanakkale Muharebeleri’nde bilinmeyen, çözülmeyen ve karanlıkta kalan tüm konuları aydınlığa kavuşturmak istiyoruz. Bu açıklamayı; ecdâda olan sorumluluğumuz ve tarihi gerçeklere olan saygımızdan dolayı yapmaktayız. Farkındalık kazandırması dileğiyle…
Kamuoyuna saygılarımızla duyururuz.”

ÇSATT BAŞKANI
Murat SAYAR