Belçika’da Enerji Kooperatifleri Dayanışması

Ziyaretle ilgili bilgi veren Troya Çevre Derneği Başkanı Oral Kaya ve Troya Yenilenebilir Enerji Kooperatifi ortaklarından Meriç Koç, Avrupa genelinde çok yaygın olan enerji kooperatifleri hakkında Türkiye’de çok az bilgiye sahip olunduğunu dile getirerek deneyim ve bilgi paylaşımı amacıyla Belçika’da bulunan iki enerji kooperatifi ile Avrupa Yenilenebilir Enerji Kooperatifleri Birliği’ni (RESCOOP) ziyaret ettiklerini belirttiler. Ziyaretlerin kooperatif dayanışması açısından son derece verimli geçtiğini belirten Kaya ve Koç, “Deneyimlerini ve bilgi birikimlerini bizlerle hiç çekinmeden paylaştılar. Kooperatiflerin dayanışmasını çok güzel temsil ettiler.” açıklamasında bulundu.

ENERJİ DAĞITIMI SAĞLAYAN İLK KOOPERATİF

Ziyaret edilen kooperatiflerden ECOPOWER Enerji Kooperatifi hakkında açıklamalarda bulunan Troya Çevre Derneği Başkanı Oral Kaya, kooperatifin enerji üretimine 1991 yılında Rotselaar kasabasında 50 ortak ile su değirmeninden elektrik üretme fikriyle başladığını ve bugün 50 bin ortağının enerji ihtiyacını rüzgar, güneş, biyo kütle ve hidro kaynaklardan üretilen enerjiyle karşıladığını vurgulayarak açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“ECOPOWER Enerji Kooperatifi 1991 yılında Rotselaar kasabasında su değirmeninden elektrik üretme fikri ile başladı. Çok küçük bir kapasitede kasabanın un değirmenini çeviren su çarkının sürekli dönmesini sağlayarak elektrik üretimine başladılar. 50 ortak ve 10 bin Euro sermaye ile Kooperatifleşerek bu yatırımı geliştirdiler. 2001 yılında ilk rüzgar santrallerini Eeklo kasabasına kurdular. Her geçen yıl kapasitelerini büyüttüler. 2003 yılında enerji dağıtımı hakkını aldılar. Bir kooperatif olarak elektrik dağıtım hakkını ilk sağlayanlar oldular. Böylelikle elektrik fiyatını da belirleyebiliyorlar. 2014 yılında odun ve tahta artıklarının sıkıştırılarak palet ve briket hale getirilmesini sağlayan fabrikalarını açtılar. Kendi ortaklarının olduğu gibi, bir çok ailenin odun ihtiyacını karşılayan bu sistemi kurduklarında, “Biz sadece elektrik değil tüm enerji ihtiyacımızı yeşil yoldan üretebilmeliyiz” dediler. Bugün kendilerine bağlı 50 bin ortakları var ve onların enerji ihtiyaçlarını rüzgar, güneş, biyo kütle ve hidro kaynaklardan sağlıyorlar. Bu ortakların 44 bin tanesi sadece elektrik üretimine ortak. 39 çalışanı olan ve bizleri ağırlayan kooperatif, deneyimlerini ülkemizdeki kooperatifler ile de paylaşmaktan mutlu olacaklarını ifade ettiler.”

HEDEF MERKEZİ ISITMA

Troya Yenilenebilir Enerji Kooperatifi ortaklarından Meriç Koç da bir diğer ziyaret edilen kooperatif BEAUVENT Enerji Kooperatifiyle ilgili bilgi verdi. Evlerindeki enerji maliyetlerini düşürmek için bir araya gelen üç arkadaş tarafından kurulan kooperatifin bugün 3 bin 300 ortağıyla merkezi ısıtma sistemi kurmayı hedeflediğini kaydederek “BEAUVENT Enerji Kooperatifi 2004 yılında Diksmuide kasabasında kuruldu. İlk yola çıkış gerekçeleri, evlerindeki enerji maliyetlerini düşürmek olan üç arkadaş tarafından kuruldu. Çevrelerindeki çiftçilerin de enerji ihtiyaçlarını düşürmek için kooperatifleri ile iki tane 800 kW’lık rüzgar gülü ile üretime başladılar. Ürettikleri elektriği Ecopower aracılığı ile satıyorlar. Bugün yıllık 4.000.000 kW/h elektrik üretiyorlar. Kamu binaları ile ortaklıklar kurarak (çatılarını kiralayarak) güneş enerjisi ile elektrik üretimine başlamışlar. Bugün ortaklarının da çatılarında elektrik üretiyorlar. Çalışma ofisleri bir kanal botunun restore edilmiş hali. Halen 11 çalışanı ve 3300 ortağı olan kooperatifin yakın hedefi Oostende’de merkezi ısıtma sistemini kurmak ve işletmek.” dedi.

Avrupa Yenilenebilir Enerji Kooperatifleri Birliği’ni (RESCOOP) de ziyaret eden temsilciler birlik ile görüşmelerinde Türkiye ve komşu ülkelerdeki enerji kooperatiflerini, geleceği ve olası yeni proje ortaklıklarını konuştuklarını dile getirdiler. Bir Avrupa Birliği projesi olarak hayata geçen RESCOOP, Avrupa genelinde binden fazla kooperatifi bir çatı altında birleştiriyor. Birliğin merkezi Belçika’da liman kenti Antwerp’de.