Buluşma Noktası: Büyükhüsun

Farklı kültür ve ülkelerden katılımcıları kırsal ortamda kültür, sanat ve yaratıcılık ana zemininde bir araya getirmeyi hedefleyen ‘Buluşma Noktası: Büyükhüsun’ projesi, 13 – 19 Ağustos 2009 tarihleri arasında Çanakkale’nin Ayvacık ilçesine bağlı Büyükhüsun Köyü’nde hayata geçiyor.

“Geri Dönüşüm” kavramı çerçevesinde sanat, tasarım, performans ve yerel mutfak konularında Anita Bacic, Atelier BomDesign, Beden-İşlemsel Sanatlar Derneği ve Gülpınar ile Büyükhüsun’lu yerel inisiyatiflerin yürüteceği atölyeler yaratıcılığa davetiye çıkartırken, buna paralel olarak sürecek festival programı köydeki günlük hayata farklı bir lezzet katacak.

Türkiye’nin uçsuz bucaksız zeytinlikleri arasından esen meltemin, karşı kıyıdan Midilli Adası’nın esintileriyle buluştuğu, Ege Denizi’ne nazır bu köyde; bir yandan köy sakinlerinin elinin altındaki herşeyi geri dönüştürme konusunda içselleştirmiş olduğu beceri mercek altına alınırken, diğer bir yandan güncel müdahaleler ile bu beceriden ilham alınarak yaratıcı nesneler üretilecek.

Buluşma Noktası: Büyükhüsun /// Program

Hoppa Essentials ? Ankara, TÜRKİYE
2007’de Ankara’da kurulan Hoppa Essentials,Kuzey ve Doğu Anadolu müziğinin ritim ve melodilerini ve caz, blues, rock ve funk gibi batı sesleriyle harmanlayarak modernize etmektedir. Grup elemanlarının müziğe bireysel yaklaşımlarını etnik müzik çatışı altında birleştirmesi ortaya klasik Anadolu ritimlerinin üzerine kurulu, doğaçlama ve deneysel müziğe dayalı bir sentez çıkarmıştır. İngiltere’ de 2007 ve 2008 de Liverpool Street Festivali’nde, Yunanistan’da 2007 Volos International Art Festivali’nde sahne alan grup, çalışmalarını Ankara’da sürdürmektedir.

DJ Murat Meriç – TURK-İŞ FUNK ? İstanbul/Ankara, TÜRKİYE
Çanakkale doğumlu Murat Meriç’in, küçük yaşlarda plak dinleyerek başladığı “müzik çalışmaları”, Milli Kütüphane’deki gazete koleksiyonunu keşfedince başka bir yöne kaydı. Kendini bildi bileli plak topluyor, dinliyor, tarihlerini araştırıyor, üzerilerine yazılar yazıyor ve bunları her tarafta dinletmekten keyif alıyor. “Pop Dedik ? Türkçe Sözlü Hafif Batı Müziği” adlı kitabı İletişim Yayınları tarafından Nisan 2006’da yayınlandı. “Türk-iş Funk” adını verdiği partileri ile ününe ün katan Meriç, bu partilerde “bütün zamanların en eğlenceli şarkıları”nı çalıyor. Murat Meriç 2007’de Buluşma Noktası: Gülpınar’da, 60’lar ve 70’ler Türk pop müziğinin köyün sokaklarını doldurduğu performansı ile, köy meydanında şehirli-köylü-Türk-yabancı-genç-yaşlı herkesi bir araya getirip, el ele halkalar kurdurarak zaman zaman yöreye özgü parçaları da çalarak saatlerce dans ettirdi.

Büyükhüsun’da Sinema Gecesi
Köy sakinlerinin sinema uzmanı Savaş Arslan ile beraber seçeceği bir film köy meydanında oluşturulacak açık hava sinemasında gösterilecektir.
*Bahçeşehir Üniversitesi Sinema ve Televizyon Bölümü’nde görevli olan Doç. Dr. Savaş Arslan’ın makaleleri, aralarında Cineaste, Shakespeare, Film International ve Cinemascope’ un da bulunduğu birçok uluslararası dergide ve Youth Culture in Global Cinema (University of Texas Press) ve The Global Art World: Audiences, Markets and Museums (Hatje Cantz) kitaplarında yer almıştır. Önümüzdeki sene yayımlanacak ‘Hollywood alla Turca: A History of Cinema in Turkey’ (Oxford University Press, 2010) isimli yeni kitabı üzerinde çalışmalarını sürdürmektedir.

Tamamlayıcı etkinlikler

Hareket Orkestrası Atölyesi
Atölye Yürütücüleri: Özlem Alkış, Ekmel Ertan (BIS Beden-İşlemsel Sanatlar Derneği)

Atölye beden, hareket ve yeni teknoloji konuları üzerine odaklanacaktır. Büyükhüsun’un ilk, orta ve lise öğrencileri için tasarlanmış olan atölye, katılımcıların hem kendilerinin hem de çevresindekilerin beden ve hareket ile ilgili farkındalıklarını geliştirerek birlikte çalışma deneyimi kazandıracaktır. Hareket Yakalama sistemi ile gerçekleştirilen bu atölye katılımcıların mekansal hareketlerini müzik ve/veya ses ile eşleştirerek hareket ve sesten oluşan bir orkestra yaratmayı amaçlar. Katılımcılar bu sistem sayesinde bedenleri ve hareketleriyle görsel ve işitsel bir hikaye yaratabilmek için performans sahnelerini programlayabilecekler.

Atölye ısınma hareketleri ile başlayıp, yaratıcı dans egzersizleri ile dans ve yeni teknolojilerin birarada kullanılacağı hareket ve ses orkestrasına doğru hazırlık yapacaktır. Atölyenin ikinci bölümünde katılımcıların hareket ve ses ilişkisi üzerine odaklanabilmelerini mümkün kılacak ve doğaçlama çalışması için temel teşkil eden yöntemlere odaklanılacaktır. Katılımcılar atölyeyi çeşitli doğaçlama teknikleri ile kompozisyon denemelerinin sunumuyla sonlandıracaklar.
Süre: 3 gün, toplam 15 saat

“Buluşma Noktası Yayında!” Atölye Çalışması
Atölye Yürütücüsü: Ekmel Ertan (BIS Beden-İşlemsel Sanatlar Derneği)

Atölye maksimum altı katılımcı ile festival programından iki gün önce başlayarak, atölye katılımcılarının hafta boyunca web üzerinden yayın ve belgeleme yapmalarıyla devam edecektir. Gerekli eğitimi aldıktan sonra kaltılımcılar bütün festivali video, ses kaydı, fotoğraf ve metinlerle yine kendilerinin açacağı festival bloğunda internet üzerinde sürekli olarak güncelleyerek belgeleyeceklerdir. Katılımcılar sahip olacakları BNY kartı ile bütün festival etkinliklerine katılarak izleyecek ve birer gazeteci gibi kendi yarattıkları içerikleri BNY bloğunda internet üzerinde yayına sokacaklardır.

Katılımcılar, video fotoğraf çekimi, bilgisayar ortamında montaj ve düzeltme, internette blog oluşturma ve güncelleme konusunda yoğun bir eğitim programına katılacaklardır. Katılımcıların girişken, kendini gazeteciliğe yakın bulan, yazı yazmaktan hoşlanan ve yazı ile kendini iyi ifade edebilen, temel bilgisayar kullanımı bilgisine sahip Büyükhüsun’lu ilkokul, ortaokul veya lise öğrencileri olmaları beklenmektedir.

BIS’in (Beden-İşlemsel Sanatlar Derneği) kurucu üyesi olan Ekmel Ertan, aynı zamanda 2007’de başlayan amber sanat ve teknoloji festivalinin kurucusu ve küratörüdür. İstanbul Teknik, Bilgi ve Yıldız Teknik Üniversitelerinde multimedya ve görsel iletişim tasarım konularında ders vermiş olan Ertan, halen Sabancı Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Türkiye ve yurtdışında NETAŞ Northern Telecom (TR), ALCATEL SEL (DE) ve ALCATEL BELL Lab. (BE) gibi şirketlerde telekomünikasyon sistemleri konusunda tasarımcı ve mühendis olarak çalıştı. Türkiye, Avrupa ve Amerika’da fotoğraf ve etkileşimli enstalasyonları sergilendi. Ertan, ayrıca Techne06 Dijital Performans Platformunun ortak yapımcısı ve küratörüdür.

Yıldızlı Gece Yürüyüşü
Özlem Ergun önderliğinde yapılacak Yıldızlı Gece Yürüyüşü, Midilli Adası’nın arkasından güneşin batmasıyla başlayarak, Büyükhüsun, Kozlu ve Sazlı köyleri arasında yer alacak. Beş duyu organımıza odaklanarak gerçekleştirilecek bu sessiz yürüyüş; koku alma, duyma, görme, tat alma ve dokunma algılarını kimi zaman aynı anda, kimi zaman ise farklı aralıklarla çalıştırarak, bulunduğumuz çevreyi anlamaya ve tanımaya yönelik olacak. Katılımcıların yanlarında fener getirmeleri gerekmektedir.

Anita Bacic’in objektifinden Büyükhüsun Köyü

Buluşma Noktası: Büyükhüsun /// Atölyeler

Buluşma Noktası Projesi tüm aktivitelerin belkemiğini oluşturan bir haftalık atölye çalışmalarından oluşur. Her ne kadar her bir atölye kendi alanı ile ilgili konuları ele alıyorsa da, yine de hepsini birleştiren bir ana tema vardır. Bu bağlamda, her atölye bir yandan da köyün birbirinden farklı yüzlerini belgeleyecek birer araçtır. Amaç, söz konusu köye farklı bir kaynak ve temelden bir yaşam gücü getirmenin yanısıra; farklı geçmişlere ve kültürlere sahip insanları da bir çalışma ortamında biraraya getirmektir. Buluşma Noktası: Büyükhüsun’un dört atölye çalışması da, katılımcıların katkılarının önemli bir etki olacağı bir son üretim/ürün ile sonlanacak biçimde tasarlanmıştır. Kaliteli üretimin ve farklı disiplinlerde çalışanlar arasında verimli bir diyaloğun oluşmasını sağlayacak zengin bir ortam yaratmayı amaçlamaktayız.

*Atölyelerin resmi dili İngilizce’dir. Her Atölyede katılımcılar ve köylüler arasındaki iletişimi sağlayacak bir çevirmen olacaktır.
Her atölyenin yaklaşık 10 kişilik kapasitesi vardır. Köy ile etkileşimi desteklemek için, her katılımcının köy için oluşturulacak bir sosyal çalışma grubuna katılması beklenmektedir. Sosyal çalışma sebze toplama, bitkileri sulama, otları biçme, duvarları boyama gibi köyün gündelik iş yükünü hafifletecek basit işleri veya gerçekleşecek festival için yapılacak hazırlıklara yardımı içermektedir. Sosyal çalışma, tüm hafta boyunca süresi toplam 6 saati aşmayacak şekilde tasarlanmış bir etkinliktir.
Ayrıca, hafta boyunca, serbest zamanlarda yörenin algılanmasına yardımcı olmak üzere Asos ve Kozlu köylerine çevre keşif gezileri düzenlenecektir.

Sanat Atölyesi: Window Obscura
Atölye Yürütücüsü: Anita Ba?i?*

Atölye, güneş ışığının görüntü oluşturduğu fotoğraf esasına odaklanacaktır. Görüntü oluşturmak için camera obscura esasları temel alınarak, karanlık oda ve günışığı kullanımı üzerine güncel mühadaleler yapılacaktır. Atölye süreci basit malzemelerle çalışmayı içerecektir: Görüntü oluşturmak için güneş ışığı kullanan bir iğne deliği kamera ve yeni bir amaç için kullanılacak geri dönüştürmek üzere toplanan karton kutular ve tahtalar.

Atölye katılımcıları Büyükhüsunlular’la beraber dış dünyanın görüntülerini yakalayacakları kendi iğne deliği kameralarını yapmaya davet edilecekler ve gruplara ayrılarak köyü ve çevresini keşfetmeleri için cesaretlendirilecekler. Analog sanal gerçeklik aygıtı olarak karton kutular başa takılacak büyüklükte olacaklar ve katılımcılar dünyayı başaşağı algılayıp bu şekilde görmeye başlarken bu durumu sorgulamaya yüreklendirilecekler…
Aslında gördüğümüz tam olarak nedir?
Aklımız bize oyun mu oynuyor?
Dışarıda gördüğümüz gerçek dünya mı?

Bu araştırmaların sonucunda siyanotip (cyanotype) tekniği ile kumaş üzerine görüntü yakalamak için kullanılacak büyük tahta kutular yapılacak. Bu kumaş köyde günlük olarak eşarp ve çeşitli amaçlarla kullanılan kumaşların benzeri olacaktır. Kutular bu yeni görüntü yakalama aygıtlarının kullanımını teşvik etmek ve köyün kendisini keşfedebilmek için gezici olacaktır. Kumaşa yansıyan görüntü su ile banyo edildikten sonra, kumaş anında dokunsal bir fotoğrafa dönüşür.

Hırvat bir ailenin çocuğu olarak Avusturalya’ da doğan Anita Bacic işlerini insanların birbirlerini etkileme ve birbirleriyle iletişime geçme ihtiyacıyla ilişkilendiriyor. Daha önceki işlerinin büyük bir çoğunluğu yüzyıllar boyunca iletişimi olanaklı kılan çeşitli teknolojilerin etkin incelenmesini içerdi. Bacic’in yakın zamanda işlerini Australian Network for Art and Technology (2009), Guildford Lane Gallery, Melbourne (2008), DigitalFringe ? The Melbourne Fringe Festivali 2007 (2007), OUTVIDEO’07 ? Uluslararası Video-Art Festivali Moskova ve St Petersburg (2007), Art Tech Media 07 Madrid ve Centre Pompidou, Paris (2007)’da göstermiştir. Ayrıca San Francisco (ABD), Sao Paulo (Brezilya), Salvador (Brezilya), Stuttgart (Almanya), Nagoya (Japonya) ve Avusturalya’daki çeşitli şehirlerde sergi ve gösterimleri oldu. Bacic Paris’te Cité Internationale des Arts’da ve Avusturalya’da birçok sanatçı misafirliği programlarına katılmıştır.

Tasarım Atölyesi: Atığa Dair
Atölye Yürütücüleri: Michael Bom ve Antoinet Deurloo (Atelier Bomdesign*)

Atölye, tasarım sürecini yerel el sanatlarından olduğu kadar, bulunan atık malzemelerden de ilham alan oyunlu, fonksiyonel çözümler ve öneriler sunmayı araştıran uygulamalı bir deneyim olacak. Atölyenin başlangıcındaki köy sakinlerinin gündelik yaşamı ve köydeki çeşitli objelerin yeniden değerlendirilerek kullanımını inceleyen araştırma safhasından sonra çevredeki atık malzemeler belgelenerek potansiyelleri tartışılacaktır.

Katılımcılar yerel el sanatlarını kullanarak kendi seçecekleri objelerle oynarken, bulunan fikirler ve skeçler ile yeni tasarım objelerine yönlendirilecekler. Atölye süresince üretilen objeler final sergisinde sunulacaktır.

Yeterli vakit olduğu takdirde, köylülerin kök boya metodu ile renkli kağıt üretmeyi amaçlayan bir kağıt atölyesi de düzenlecektir. Kağıt yapma tekniği ayrıca tasarım atölyesinin bir parcası olarak da kullanılabilir.

Tanınmış ekoloji dostu tasarım ofisi Atelier Bomdesign, Michael Bom ve Antoinet Deurloo tarafından 1995’de Rotterdam’da kurulmuştur. Özellikle el yapımı ve geri dönüştürülerek yeniden değerlendirilmiş materyallerden ürettikleri ürünlerle tasarım dünyasında ün kazanmış olan Bomdesign, malzemeleri ve teknik kullanım alanlarını araştırarak sanat, ürün tasarımı ve grafik tasarım alanında olası şaşırtıcı ve orjinal çözümleri bulmayı amaçlıyor. Tasarımcıların işleri aralarında Tricebi (IT), Hitherto (UK), Reformschool (US), Strand West (NL), CBK (NL), Graphic Design Museum (BE) ve Design Center De Winkelhaak (BE) olmak üzere çeşitli ülkelerde satışa sunulmaktadır. En bilinen tasarımlarından biri olan booklamp 2007’de Wallpaper dergisi tarafından ‘101 Güzel, Yenilikçi ama Çevre Dostu Tasarımlar’ arasında yer almıştır. Bomdesign başta Hollanda, Amerika ve İsveç olmak üzere çeşitli ülkelerde fuar ve projelere davet edilmiş, ayrıca 2012 Architects ile beraber sergilerlere katılmıştır.

Performans Atölyesi: Yerel Hareketler, Yerel Salınımlar
Atölye Yürütücüleri: Büyükhüsun’lu kadınlar, Özlem Alkış*, Çiğdem Ergun ve Özlem Ergun**

Atölyede, Büyükhüsun’lu kadınların rehberliğinde folklorik Harmandalı ve Karşılamalar danslarını oluşturan unsurlar incelenecek. Köy kadınlarından öğrenilen dansların, Özlem Alkış, Çiğdem Ergun ve Özlem Ergun’un süpervizörlüğüyle yapısökümleri yapılıp bu parçalar üzerinden deneyler yapılacaktır. Cesaret ve gururun sembolü olan Harmandalı dansının iki ayrı bölgede yer alan, aynı melodiyle fakat farklı tempolarla oynanan iki ayrı versiyonu vardır. Atölye, Ege Harmandalı’sından daha yeni olsa da, yine en az yüz sene öncesinden gelen Marmara Harmandalı’sına odaklanacak. Diğer yöresel dans Karşılaşmalar’ın ilginç olan yanı ise sadece kadınlar tarafından oynanmasıdır. Bu dansı, iki ya da üç dansçı birbirine bakarak oynar. Atölye çalışması, Ege’deki orjinalinin zaman içinde gelişerek bir anlamda geri dönüştürülmesinden oluşan Marmara Harmandalı’ndan yola çıkarak bu dansları inceleyip güncel yorumlar katıp atölye çalışması sonucu olarak da bir performans sahnelenelemeyi amaçlamaktadır.

*Özlem Alkış dans sanatçısıdır ve İstanbul’ da yaşamaktadır. Dans eğitimini Montpellier Ulusal Koreografi Merkezinde ex.e.r.ce programında (2003) tamamlayan Özlem Alkış, Fransız Devleti’nin bursu ile koreografi çalışmalarını Angers Ulusal Çağdaş Dans Merkezinde essais programında (2005-2006) sürdürdü. Loic Touze, Deborah Hay, Sabine Jamet, Emre Koyuncuoğlu ile dansçı olarak çalıştı. 2003 senesinden beri kendi işlerini üretmektedir ve BIS, Beden-İşlemsel Sanatlar Derneği ve Çatı, Çağdaş Dans Sanatçıları Derneği kurucularındandır.

**Çanakkale’nin Gülpınar köyünde doğan Çiğdem ve Özlem Ergun, halen 18 Mart Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Müzik Eğitimi ve Spor ve Beden Eğitimi Departmanlarında öğretim üyeliği yapmaktadırlar. İki kardeş 2007 yılında Buluşma Noktası: Gülpınar’ın müzik ve yaratıcı drama atölye çalışmalarını yönettiler. Kuzey Ege’de doğan ve yetişen kardeşlerin yöresel bilgisi, yerel katılımcılarla iletilşim kurulmasında sonsuz bir esin ve bilgi kaynağı olmaktadır.

Yerel Mutfak:
Atölye Yürütücüleri: Büyükhüsun Kadınları
Atölye Koordinatörü: Hasan Açanal*

Yerel Mutfak Atölyesi bir kültürü mutfak alışkanlıkları kanalıyla tanıma fikrine dayanır. Katılımcılar Büyükhüsun’lu kadınların rehberliğinde saklama metodlarını araştırıp geri dönüşüm konseptini yemek üzerinden yeniden düşünerek yerel yemek tarifleri hazırlayacaklar. Atölye çalışması Hasan Açanal’ın koordinasyonunda Büyükhüsun’lu kadınların liderliğinde gerçekleşecek. Dersler boyunca yerel tören yemeklerinin yanı sıra güneşte kurutma, yaz turşusu, ev reçeli ve tarhana yapımı gibi saklama yöntemleri incelenecektir. Hazırlanan yemek tarifleri belgelenecektir. Katılımcılar ayrıca atölye çalışmalarının son gününde verilecek ziyafet yemeği için bir tarif tasarlamak üzere çalışacaklardır. Yerel mutfak katılımcıları tarafından hazırlanacak bu ziyafet yemeği, son gece tüm katılımcılar ve köylülerle birlikte köy meydanında yenecektir.

*Prof. Hasan Açanal Akdeniz Mutfakları Konservatuarı Türkiye Kolu Başkanı ve Türk Mutfağı Kültürü uzmanıdır. Açanal Türk Mutfağını son onbeş yıldır Türkiye’de ve yurtdışında Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı, Uluslararası Zeytinyağı Birliği, Akdeniz Mutfakları Konservatuarı ve Türk Şarap ve Zeytinyağı Üreticileri adına resmen temsil etmektedir. Halen İstanbul Yeditepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Gastronomi Bölümü’nde Türk Mutfağı Kültürü dersi vermektedir.

Buluşma Noktası: Büyükhüsun Ekibi

Proje Yönetmenleri: Ece Pazarbaşı, Esra A. Aysun
Yerel Proje Koordinatörleri: Çiğdem Ergun, Özlem Ergun
Konsept, Tasarım ve İçerik Danışmanı: Yiğit Adam
Prodüksiyon Sorumlusu: Abbas Akkaya
Konuk Ağırlama Koordinatörü: Pınar Başoğul
Proje Asistanı: Pelin Sarpkan

Atölye Yürütücüleri:
Sanat: Anita Bacic
Tasarım: Michael Bom, Antoinet Deurloo
Performans: Büyükhüsun Kadınları,Özlem Alkış, Çiğdem Ergun ve Özlem Ergun
Yerel Mutfak: Büyükhüsun Kadınları
Hareket Orkestrası Atölyesi: Özlem Alkış, Ekmel Ertan
“Buluşma Noktası Yayında!” Atölyesi: Ekmel Ertan

Atölye Koordinatörleri:
Sanat: Kate Ferguson
Tasarım: Arda Tunçman
Yerel Mutfak: Hasan Açanal

Teşekküler:
Savaş Arslan – Hoppa Essentials – Murat Meriç –

[Kaynak: c-u-m-a]