Jeotermal Sondajlar Deprem Bölgesi İçin Bir Tehdit Mi?

15 Ocak 2017 tarihinden başlayıp 9 Şubat 2017 tarihine kadar Gülpınar – Tuzla (Ayvacık – Çanakkale) açıklarında, büyüklükleri 5.3’e kadar varan, sayıları ise 400’ü geçen bir deprem silsilesi yaşandı. Bölgede yaşayanlar sarsıntıların jeotermal santrallerin sondaj çalışmalarından dolayı olduğu görüşünde.

Hürriyet Gazetesi’nde 6 Şubat tarihinde yer alan habere göre bölgede yaşayanlar jeotermal santrallerin sondaj çalışmalarının sarsıntılara neden olduğunu ileri sürerek şunları söyledi:

“Yere delik deldiklerini duyduk. Çoluk çocuk dışarıda kaldık. Evlerimiz yıkıldı. Bir aydır tarlada delik deliyorlarmış, durmadan deprem oluyor. Evlerimiz başımıza göçtü. Yakında bir yer var. Oradan kaynaklanıyor. Biz bu sondajları istemiyoruz, kaldırılsın. Lütfen bunu Cumhurbaşkanımız, Başbakanımız engellesin. Burada bir aydır sondaj çalışmaları yapılıyor. O yüzden deprem oluyor. Biz çok korkuyoruz.”

Köylülerin iddiasıyla ilgili olarak Çanakkale Valisi Orhan Tavlı ise “O konu teknik bir konu. Ekiplerimiz incelemeye devam ediyor” yanıtını verdi.

Deprem bölgesini ziyaret eden Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan da, Birgün Gazetesi’nden Mustafa Dermanlı’ya yaptığı açıklamada halkta sondaj çalışmalarından dolayı depremin gerçekleştiği konusunda bir inanış olduğunu ve tedirgin olduklarını vurgulayarak üniversitelerin sondaj çalışmalarının depreme etki edip etmediğini araştırması gerektiğini ifade etti:

“Bölgede bayağı derine inen, 2 bin metreye ulaşan sondaj çalışmaları olduğu söyleniyor. Hatta sondajlar yapılırken fay hattına denk geldiği bir dönemde çalışmayı yapanların bırakıp gittikleri de söyleniyor. Vatandaş şu an itibariyle bu depremin sebebi olarak bu sondaj çalışmalarını görüyor. Öyle bir algı oluşmuş. Oradaki vatandaşlara da bu şekilde şartlanmamalarını fakat bu konuyu Üniversite’ye ve Valilik’e aktaracağımızı ilettik. Üniversite bilimsel olarak bunun ne olup olmadığını, gerekirse deprem konusunda uzman diğer üniversitelerden de destek alıp mutlaka araştırmalı. Bir şey yok ise mutlaka vatandaş aydınlatılmalı ve bu tedirginlik bitmeli. Ben de bu yaşıma geldim, süreklilik arz eden böyle bir deprem hatırlamıyorum. Bu doğal bir deprem süreci midir, başka yerlerde de böyle olmuş mudur, yoksa gerçekten farklı bir neden mi vardır ortaya çıkmalı.”

“Jeotermal Enerji Sondajının Deprem Oluşturması veya Aktif Fayı Harekete Geçirmesi Mümkün Değil”
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süha Özden, yaptığı açıklamada bu depremlerin olduğu bölgede, yaklaşık doğu-batı doğrultulu ve güneye eğimli bir normal fayın (Tuzla Segmenti) davranışının görüldüğünü ve bu segment üzerinde kabukta biriken enerjiyi açığa çıkardığını ifade etti. Jeotermal enerji için yapılan sondaj faaliyetlerinin depremi tetiklediği iddialarına da yanıt veren Prof. Dr. Süha Özden, herhangi bir sondajın böyle bir etkisinin bulunmayacağını belirtti:

“Depremin olduğu bölge aynı zamanda Tuzla Jeotermal sahasına karşılık gelmektedir. Bu kapsamda bölgede Jeotermal enerji için yapılan sondaj faaliyetlerinin de devam ettiği bilinmektedir. Jeotermal ile ilgili yapılan sondajların aynı zamanda re-enjeksiyon yöntemiyle yapıldığı ve tüm dünyada bu yöntemin yaygın olarak kullanıldığı bilinmektedir. Herhangi bir sondajın özellikle orta büyüklükteki bir depremi oluşturması veya bölgedeki herhangi bir aktif fayı harekete geçirmesi (tetiklemesi) mümkün değildir. Literatürde veya uygulamalarda böylesi bir durum bugüne kadar kayıt ve ifade edilmemiştir.”

Ayvacık Tuzla’da Yeni Bir ‘Jeotermal Enerji Santral Projesi’ İmar Planı Askıda
Öte yandan Ayvacık İlçesi Tuzla Köyü bölgesinde toplam 35 bin 741 metrekare alan üzerinde Jeotermal Enerji Santral Projesi yapılması amacıyla hazırlanan imar planları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanarak 06 Şubat 2017 Pazartesi günü askıya çıkarıldı. Onaylı 1/5000 ölçekli Nazım ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planları, Çanakkale Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü ilan tahtasında otuz gün boyunca askıda kalacak.
Çanakkale Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden yapılan açıklama şöyle:

“Çanakkale İli, Ayvacık İlçesi, Tuzla Köyü, İ16d-19d-1b, İ16d-19d-2a, İ16d-19d-1c, İ16d-19d-2d Pafta, 440,441 442,1082 1084 parsel numaralarında; özel mülkiyette kayıtlı, toplam 35.741 m2 yüzölçümüne sahip taşınmazlar üzerinde; ‘Jeotermal Enerji Santral Projesi’ kapsamında hazırlanan 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar plan ( 1 pafta) ile 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planlarının ( 2 pafta) Bakanlık Makamının 02.01.2017 tarih ve 24 sayılı olurları ile 644 sayılı KHK’nin 13/A ve 3194 sayılı imar kanunun 9. Maddesi uyarınca onaylandığı; onaylı 17/2017 arşiv nolu ve NİP- 23865 ve UİP- 23868 plan işlem numaralarına sahip; koruma amaçlı imar planlarının 06.02.2017 tarihinde Çanakkale Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü ilan tahtasında 30 (otuz) gün süre ile askıya çıkarılmıştır.”