Ağadere Hastane Şehitliği
Muharebeler esnasında mühimmat sevkiyatı, asker iaşesi kadar önemli olan bir diğer konu da cephe gerisinde sürdürülen sağlık hizmetleridir. Cephedeki sağlık hizmetleri ilk dönemlerde Akbaş, Ağadere ve Çanakkale Merkez Hastanesi vasıtasıyla görülmeye çalışılmış, yaralanma anında sıhhiye erleri ve tezkereciler taşıma görevi yapmışlardır. Cephe gerisinde ilk müdahale yapıldıktan sonra, durumlarını gösterir bir pusula boyunlarına asılmıştır. Yaralı askerler durumlarına göre, ağır mecruhin (yaralı) hastanesi ya da hafif mecruhin hastanelerine sevk edilirlerdi. Burada tedavisi mümkün olmayan askerler Ağadere ve Akbaş gibi nakliye hastanelerinden Şirket-i Hayriye vapurları ile başta İstanbul olmak üzere büyük merkezlere gönderilmişlerdir.
Özellikle donanma ve İngiliz uçaklarından yapılan hava bombardımanı nedeniyle muharebeler çok kanlı geçmiş, hastaneler kapasitelerinin üzerinde yaralı bakmaya başlamışlardır. 5. Ordu’nun mevcut hastanelerinin yanında Hilal-i Ahmer Hastaneleri de görev yapmıştır.
Eceabat’tan Kilitbahir’e giderken Çamburnu Kalesi’ni geçtikten yaklaşık 1 km sonra, yolun sağında bulunan Ağadere Seyyar Ağır Mecruhin Hastanesi muharebe döneminde çok önemli işlev görmüştür. 9. Tümen’in Sevk Hastanesi, 4. Tümen Seyyar Hastanesi ve kolorduların seyyar hastaneleri Ağadere’de bulunmaktaydı.
