İşte Çanakkale’nin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), 81 ili kadınlara sundukları belirli hizmetler açısından karşılaştırarak Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliği karnesini oluşturdu. Hazırlanan raporda, Birleşmiş Miletler tarafından kullanılan Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksinin (GII) illere uyarlanması ile oluşturulan Yereller için Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksinde kadın ile erkek arasındaki eşitsizliklerin en az olduğu ilin İstanbul olduğu ortaya çıktı. Toplumsal Cinsiyet eşitliği endeksine göre Çanakkale ili 24. sırada yer alıyor.

TEPAV, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi’ni çıkardı. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi çerçevesinde oluşturulan ilk Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi’nde, kadın ile erkek arasındaki eşitsizliklerin en az olduğu il İstanbul oldu. İstanbul’u Tunceli, Bolu, Düzce ve Eskişehir illeri izledi. izlemiştir. Ankara 15. sırada yer alırken İzmir 22. sırada, Çanakkale’de 24.sırada yer aldı. Oluşturulan ikinci Yereller için Toplumsal Cinsiyet Güçlenme Endeksi’nde ise, kadınların en güçlü olduğu il yine İstanbul oldu. İstanbul’u Tunceli, Tekirdağ, Ankara ve Eskişehir izledi. Kadınların en güçlü olduğu iller arasında Çanakkale 18. sırada yer aldı. Karnede en kötü durumda olan iller aynı zamanda yoksulluğun en yoğun olduğu iller oldu. Ağrı’da yeşil kart kullanan nüfus %57.5 iken Şırnak’ta %47.7, Muş’ta %43 Şanlıurfa’da 37.8 olarak hesaplandı. Bu iller ilköğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısında da Türkiye ortalamasının gerisine düştü. Türkiye ortalaması 20 iken Şanlıurfa’da bu sayı 32 Ağrı ve Şırnak’ta 27, Muş’ta 24 oldu.

ÇANAKKALE DE OKUMA YAZMA BİLMEYEN KADIN ORANININ EN DÜŞÜK OLDUĞU İLLER ARASINDA…
Karnede yer alan 2011 verileri ile il bazında kadınların okuryazarlık oranına bakıldığında, 15 yaş ve üzeri okuma yazma bilmeyen kadınların oranının en yüksek olduğu il Şırnak (%27) oldu. Şırnak’ı, Siirt (%26) ve Muş (%25) izledi. Okuma yazma bilmeyen kadın oranının en düşük olduğu iller arasında; Antalya (%3), Niğde (%3), Çanakkale (%4), İzmir (%4), Nevşehir (%4), Tekirdağ (%4), Ankara (%5), Kırşehir (%5), Muğla (%5) ve Yalova (%5) yer aldı. Büyükşehirlere bakıldığında okuma yazma bilmeyen kadın oranının en yüksek olduğu ilk üç ilin ise Diyarbakır (%22), Erzurum (%16) ve Gaziantep (%14) olduğu görüldü.

DOĞURGANLIK HIZI GİDEREK DÜŞÜYOR
Diğer yandan,doğurganlık hızının en düşük olduğu bölgeler Marmara, kıyı Ege, en yüksek olduğu bölgeler Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri oldu. Karnede yer alan 2010 verilerine bakıldığında doğurganlık hızının en yüksek olduğu il Şırnak (132,9/binde), en düşük olduğu il Edirne (38,95/binde), en yüksek doğurganlık hızı sıralamasında Şırnak’ı, Şanlıurfa (132,34/binde), Ağrı (131,4/binde), Siirt (123,73/binde), Muş (119,65/binde), Van (114,97/binde), Bitlis (114,57/binde), Batman (107,56/binde), Mardin (105,18/binde) takip ediyor. Doğurganlık hızının en düşük olduğu Edirne ilini (38,95/binde),Kırklareli (39,51/binde), Eskişehir (40,66/binde), Çanakkale (41,39/binde), Balıkesir (43,47/binde), Tunceli (45,37/binde), Karabük (45,66/binde) ve Yalova (47,24/binde) izlemekte.

TEPAV’ın oluşturduğu karnede, Çanakkale ili ile ilgili yer alan çarpıcı bilgiler şöyle:

• Belediye Genel Meclisinde Kadın Oranı yüzde 11,54
• İl Genel Meclisinde Kadın Oranı yüzde 0,00
• Belediyede Kadın Çalışan Oranı yüzde 18,71
• Kadın kayıtlı istihdam (il-2012) yüzde 15,37, Erkek kayıtlı istihdam (il-2012) yüzde 38,67
• Prime esas günlük kazanç kadın 39,75 TL
• 25 Yaş Üstü Üniversite Mezunu Kadın Oranı yüzde 8,95
• Ortaöğretimde kız çocuklarında okullaşma oranı % 83,4
• Toplam Sığınma Evi Sayısı 1 adet
• Toplam doğumlar içinde Ergen doğurganlık 19 yaş altı(binde) 68,56
• Kız Kuran Kursu 81 adet
• Sosyo-Ekonomik gelişmişlik sıralaması 14