“Adalılar Dertleşiyor”: Bozcaada Forumu, Poyraz Limanı’yla İlgili Eylem Kararı Aldı

18 Temmuz Perşembe tarihli toplantı notları:
– Forum katılımcıları, konuşulacak gündem maddeleri ve atılan adımlarla ilgili bilgilendirildi.
– İletişim Çalışma grubu, yerel ve ulusal basınla iletişime geçilerek, hareketin duyurulmaya başlandığını, Greenpeace ile bağlantılı bir avukatın hukuki destek sağlayacığını, Çanakkale Mimarlar Odası’nın ilk yönetim kurulu toplantısında konuyu ele alacağını belirtti. Bozcaada Forumu’nun websitesi ve facebook sayfasına yoğun bir ilgii olduğunu söyledi.
– Altyapı (kanalizasyon) çalışma grubu, yaptığı çalışmalarla ilgili katılımcıları bilgilendirildi. Daha önce, 2010 yılında Çanakkale Valiliği ? Çevre Koruma İl Müdürlüğüne, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne, Çevre ve Orman Bakanlığı’na, Bozcaada Kaymakamlığı’na, Bozcaada Belediye Bakanlığı’na yapılan müracaatlar, verilen dilekçeler ve alınan cevaplarla ilgili katılımcılar bilgilendirildi.
– 02.09.2010 tarihinde, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından ele alınan tutanakta :
– Poyraz Limanı’nda denize deşarj bulunduğu
– Kanalizasyon deşarjının ve kaynamanın olduğu alanda yosunlanma ve yoğun koku, kirlilik bulunduğu
– Söz konusu deşarjın olduğu noktadan Bozcaada İlçesi merkeze doğru olan alanda yapılan incelemelerde Belediye’ye ait kanalizasyon hattının bulunduğu ve rögarların dolu olduğu ve akışın mevcut edildiği tespit edilerek, fotoğrafla belgelendirildiği katılımcılara aktarılmıştır.
– Bu tespite rağmen Belediye Başkanı Mustafa Mutay imzalı cevabın şu şekilde olduğu belirtilmiştir:
“İlgi dilekçenize bahsedildiği gibi arıtma yapılmadan kanalizasyon denize basılmakta denilmektedir. Belediye Başkanlığı olarak yapılan alt yapı kanalizasyon çalışmasında ev şebekelerinin arıtma olmadığından dolayı henüz bağlanmadığı, yani halen ada halkının fosseptik kullandığından dolayı denize kanalizasyon basılmamaktadır. Bu konuda Belediye Başkanlığı gerekli çalışmaları yaparak tedbirleri alacaktır”
– 15.10.2010 tarihli bu cevaba rağmen, 17.07.2013 tarihinde Poyraz Limanı’na yapılan incemelerde, rögarların dolu olduğu, Poyraz Limanı’nın güney ucunda atık noktası olduğu ve fokur fokur kaynadığı tespit edilmiştir. Deşarj noktasında kayaların siyahlaştığı, balçıklanmaya başladığı görülmüş ve fotoğraflanmıştır.
– Çalışma grubu hazırladığı hareket planında şu önerilere yer verdi :
* Forumdan seçilen bir heyetle Belediye’ye bir ziyaret yapılarak güncel bilgi alınması
* Belediye’ye 2010 yılında verilen dilekçelerin de eke konarak yeniden dilekçeyle müracaat yapılması
* Çanakkale Valiliğin, Belediye’ye 15.10.2010 tarihinde gönderdiği “Atıksu Arıtma Tesisleri” konulu yazısındaki şu ifadelerinden yola çıkarak savcılığa suç duyurusunda bulunulması : “Şikayet konusu alanda, gerekli çalışmaların yapılarak alınan tedbirler hakkında Valiliğimize bilgi verilmesi gerekte olup, İl Müdürlüğümüz teknik personellerince yapılan denetimlerde kirliliğin devamı ve arıtma tesisiyle ilgili herhangi bir çalışma yapılmadığını tespiti halinde, 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun ilgili maddelerini ihlal etmekten, 5941 sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 4.Maddesi uyarınca tarafınıza idari para cezası uygulanarak Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurunda bulunacağının bilinmesi hususunda gereğini rica ederim. Cemal Yıldızer Vali A. Vali Yardımcısı”
* Çanakkale Valiliği, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Bozcaada Kaymakamlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı nezninde tekrar hareket geçilmesi
* Ulusal ve yerel basınla konuyla ilgili iletişime geçilmesi
– Bir katılımcı, iç hukuk yollarının tüketilmesi halinde bile sonuç alınmaması halinde, konunun Avrupa Birliği ve karasuları gibi boyutlarının da olduğu belirterek, bu kanallarında işletilebileceğini söyledi
– Bir katılımcı, “Koruma Amaçlı İmar Planı” 6.2 nolu maddesinde pis su hanelerinin tesis edilmesi ya da bağımsız su çukuruları yapılarak, atık suların kesinlikle denize aktarılamayacağı ve mutlaka arıtma tesisi kurulmasının gerekliği olduğunu belirtti.
– Bir katılımcı, hazırlanacak dilekçenin Belediye Meclis toplantısına grupça gidilerek elden verilmesi önerisini getirdi.
– Belediye Meclisinin her ayın ilk Çarşamba günü toplandığını aktardı.
– Bir katılımcı mevcut kanalizasyon projesinin detayının öğrenilmesi için Belediye’ye gidilmesi önerisini getirdi.
– Bir katılımcı geçen yıllarda iyi su şebekesine kanalizasyon karıştığını ve salgın yaşandığını, insanlarin hastanelere giderek serum bağlanttığını belirtti.
– İmar-yapılaşma ve yerel seçim grubu kurulması yönünde öneri dile getirildi. Grupların temsilcileri belirlendi.
– Bir katılımcı öncelikle olarak dilekçeye durum tespiti yapılması gerektiğini belirtti. Bu dilekçede mevcut kanalizasyon sisteminin çalışmadığı belirtilerek, konunun toplum sağlığını etkiler hale geldiğinin gösterilmesinin önemli olduğunu belirtti.
– Bir katılımcı, İl Özel İdaresi’nden Belediye’ye 250.000 TL para aktarıldığını belirtelerek, Belediye’nin İmar Planı’nı bahane ederek, altyapı konusunda herhangi bir adım atmadığını söyledi. Belediye’nin paranın bir kısmıyla çevreyolu yaptığını, altyapıyla ilgili hiçbir adım atmadığını söyledi.
– Bir katılımcı, mecliste 4 tane Çanakkale Milletvekili olduğunu ve onlarla iletişime geçilmesi gerektiğini söyleyerek, milletvekillerini adaya davet edilmesi gerektiğini söyledi.
– Bir katılımcı, Belediye’yle iletişime geçmenin zaman kaybı olduğunu, gerekli mercilere zaman kaybetmeden başvuru yapılması gerektiğini söyledi.
– Serbest gündem maddesine geçildi. Bir katılımcı, çöp ve sahiler konusunu dile getirdi.
Akvaryum’daki siyah sinek istilasından bahsetti. Oraya gelen ziyaretçilerin dışkılarını çevreye yaptığını belirterek, portatif duş ya da tuvalet yapılması gerektiğini söyledi.
– Bir katılımcı, adanın sürekli kan kaybetmeye başladığını ve yok olmaya doğru gittiğini belirtti.
– Bir katılımcı, arka denizdeki kimi işletmelerin sahili işgal ettiğini ve Belediye’nin buna göz yumduğunu belirtti.
– Bir katılımcı, turistlerin 4m2 odaya yüksek bir para ödediğini, sonrada restorana gidip kazıklanması nedeniyle bir daha adaya gelmediğini dile getirdi.
– Bir katılımcı, ada sokaklarının otopark haline geldiğini belirterek, trafik çalışma grubu kurulması önerisi getirdi.
– Bir katılımcı, Bozcaada Derneği’nin 17 yıl önce kurulduğunu belirterek, 17 senedir hala aynı sorunlarla uğraşıldığını belirtti.
– Bir katılımcı, meclis üyelerinin adayı seven ve menfaat gözetmeyen kişilerden seçilmesi gerektiğini belirtti.
– Bir katılımcı, işletme ismi vererek, misafirhaninin yıkıldığını ve oraya bir yapı inşa edildiğini belirterek, o bölgeye adalının giremediğinden bahsetti.
– Bir katılımcı, Poyraz Limanı’nda çocuklara yelken (optimist) dersleri verildiğini, ama o bölgenin kanalizasyon nedeniyle kokmaya başladığı ve doğasının değiştiğini, bu nedenle sağlığı tehdit eden durum nedeniyle zaman kaybetmeden önlem alınması gerektiğini belirtti.
– Poyraz Limanı’yla ilgili eylem kararı alınarak, ada halkınını ve balıkçıların katılımıyla bir protesto gösterisi yapılmasına karar verildi.
– Bir katılımcı, ulusal basında görev yapan gazetecilerin neden toplantılara katılmadığını ve destek vermediğini sordu.
ALINAN KARARLAR
– Hukuk desteği de alınarak bir an önce dilekçenin imzaya açılarak, Bakanlık, Valilik, Kaymakamlık ve Belediye neznide sürecin başlatılması
– Poyraz Limanı’yla ilgili olarak eylem yapılması ve eylemin ulusal ve yerel basın nezninde duyurulmasını sağlanması
– Kurulan İmar-Yapılaşma, Trafik, Çöp ve Seçim çalışma grubunun bir önce çalışmaya başlaması ve sonraki forumda sonuçları paylaşması

15 Temmuz 2013 Pazartesi tarihli toplantı notları:
– Forum “kanalizasyon” ve “imar yapılaşma” başlıklı 2 gündem maddesiyle açıldı. 2 gündem maddesi sonrasında gündem dışı konuşma ve öneriler kısmına geçileceği belirtildi.
– Foruma 40 kişi katıldığı ve ilginin günden güne arttığı görüldü.
– Forumumuza İstanbul’dan gelen konuklar da katıldı. Forumların yapısı ve önemi üzerine tespitleri paylaşan konuklar, İstanbul’daki Gezi Parkı’nda ki dayanışmadan ve “Müşterekler” grubundan bahsettiler.
– “Bozcaada Forumu”nda daha çok konuşulan yerel sorunların Türkiye genelindeki sorunlarla aynı olduğu ve yerel sorunlardan hareketle aslında siyasi bir tavır takınıldığı tespiti yapıldı. Bu fikirden hareketle yerel sorunların konuşulmasına devam edildi.
– Adanın önemli sorunlarından birisi olan ve ilk gündem maddesi olarak belirlenen “kanalizasyon alt yapı çalışması” konusunun konuşulmasına geçildi.
– 2010 yılında Çanakkale il çevre müdürlüğüne verilmiş olan Poyraz Limanına arıtma yapılmadan verilen deşarj ile ilgili dilekçe ve bu dilekçenin Çanakkale İl Müdürlüğü tarafından zabıt tutularak tekrar Bozcaada Belediyesine gönderildiği anlatıldı. Bu dilekçeye cevap olarak evlerin ve işyerlerinin kanalizisyona kaçak olarak bağlantı yapıldığı belirtilmiş.
– Konuşmacılardan bir kişi sadece dilekçelerle bu problemlerin çözülemeyeceğini daha somut eylemlerin yapılmasını talep etti ve imar planı değişikliğinin daha önemli bir konu olduğunu ve imar planı değişikliğinin ön plana alınmasını söyledi.
– Konularla ilgili olarak Çanakkale’den çevre hukukçularıyla iletişime geçildiği ve ayrıca Güney Marmara Doğal ve Kültürel Çevreyi Koruma Derneği (GÜMÇED) ile birlikte hareket edilme önerisi getirildi.
– Nasıl daha etkili olabiliriz konusunda verilecek dilekçe ve imza sayısının artmasının ve hem Bozcaada’ya hem Çanakkale’ye verilmesinin daha etkili olacağı belirtildi
– Çevre mühendisi olan katılımcılardan biri, kanalizasyon konusunda bazı projelerde sokaklardaki alt yapı çalışmasının ön planda olduğu, bazı projelerde ise önce arıtma sisteminin öne çıkabileceği, her iki yönteminde uyguladığını söylendi. İller bankasının ve Çevre bankasının proje listeleri olduğunu ve bu listelerde Bozcaada’nın ne durumda olduğununun öğrenilmesi gerektiğini söyledi.
– Evsel atıkların vidanjörlerle toplanıp atılmasının belli kriterleri olduğunu ve bu kriterlere uymadan bu uygulamanın yapılmasının suç oluşturacağı ve üniversite veya bazı kuruluşlarla iş birliği yapıp bilgi dahilinde çalışma yapmak gerektiği vurgulandı.
– İletişim, Etkinlik ve Araştırma çalışma grubundan sonra, Bozcada Kanalizasyonu konusunda ilk çalışma grubu oluşturuldu. Bu konu ile ilgili bir dilekçe örneği okundu.
– Kanalizasyon çalışma grubu 16 temmuz salı günü toplanarak, 18 Temmuz Perşembe günü foruma sunulmak üzere dilekçe üzerinde çalışmasına karar verildi.
– Evsel atıkların Göztepe Tepesi’nin arka tarafına atılıp atılmadığının ispatının yapılmasının önemli olduğu söylendi. Benzer bir tespitinde mevcut olan kanalizasyon pompasının çalışıp çalışmadığı için yapılmasının çok önemli olduğu eklendi. Kaçak bağlantıların mevcut sistemi bozabileceği söylendi.
– Dernekleşme işe yarayabilir mi fikri daha öncede ortaya konulmuştu. Gezi parkı ile başlayan yeni oluşumların dernekleşmeden daha hızlı bir şekilde işlediği ve faaliyet geçebildiği belirtildi.
– Toplantının ikinci ana maddesi olan imar planı değişiklikleri konuşulmaya başlandı. Belediyenin bu değişklik sürecinde şeffaf olmadığı farklı kişilerce dile getirildi. Değişikliklerin yapıldığı haritanın belediye tarafından incelenmek üzere verilmediği söylendi.
– Fabrika alanları, günü birlik turizm alanları ve bağ evleri ile ilgili konularda itirazların yapıldığı ve belediye tarafından 15 günlük süre içerisinde itirazlara cevap verilmesi gerektiği halde itirazlara cevap verilmeden, itirazlarla beraber projenin bakanlığa sunulduğu söylendi.
– Kıyı şeridi mesafesinin 100 metreden 50 metreye düşürüldüğü Ayazma bölgesinde ise bu mesafa artık 0 metre gibi yapılaşmanın olabileceği söylendi.
– Belediyenin haftalık, aylık ya da 3 aylık periyotlarla bülten oluşturması ve tüm konularda halkı bilgilendirmesi gerektiği söylendi.
– İmar planınının mimar mühendis grubundan teknik destek alınması karar verildi. Bir katılımcı konuyla ilgili mimarlar odası’yla irtibata geçildiğini açıkladı.
– İmar planı ile ilgili olarak mera’ların ne durumda olduğu ve bu mera’larda bir çok endemik türün yaşam sürdüğü, doğal sit alanlarında herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı ve bu konunun takip edilmesi gerektiği belirtildi. Meralardaki bir çok bitkinin aslında tıbbi bitki olduğu söylendi.
– 1/25000 lik planın genel plan olması gerekirken 1/25000 lik planın 1/1000 lik planla bazı durumlarda iç içe girdiği fakat 1/25000 lik planın esasında bu işin anayasası olması gerektiği ve 1/1000 lik planda yer alması gereken şeylerin 1/25000 lik planda araya sıkıştırma yöntemi ile yer aldığı söylendi.
– Kanalizasyon projesi ile ilgili tekrar gündeme gelen bir konuda kanalizasyonun şu anki haliyle artık çalışamayacağı ve yapılan masrafların boşa gittiği, zamanında lokal küçük arıtmalar yapılabilecekken mevcut foseptiklerinde şu anda bozulduğu ve gecici varil sistemi ile hastalık ve cevre kirliliğine yol actığı söylendi. Mevcut projede arıtma için tespit edilen yer olan poyraz limanının yanlış olduğu ve iğdelik mevki veya tuz burnu mevkinin daha iyi bir lokasyon olduğu ve denize doğru 200 metrelik bir boru sistemi ile yapılması gerektiği söylendi.
– Bozcaada’nın çöl olmadığı, ağaç ve bitkilendirme çalışmalarında çok dikkat edilmesi gerektiği ve bitki çeşitliliğinin korunması gerektiği belirtildi. 18 Mart Üniversitesi’nin bu konuda çalışması olduğu ve istenilirse bu çalışmanın kişileri tarafından foruma sunum yapılacağı belirtildi.
– Poyraz limanı deniz batıklarının olduğu ve Bozcaada’nın arkeolojik sit alanı olduğu ve yapılan bir çok hafriyat çalışmasında kepçe kullanılmasının aslında yasak olduğu söylendi. Ama geçen yaz kepçelerin hiç durmadan çalıştığı, Belediye Başkanı’na konuyla ilgili müracat yapıldığı ama konunun geçiştirildiği belirtildi.
– Kanalizasyon sisteminin kapalı bir sistemde mi yapılıyor, farklı bir sistemde mi yapılıyor bilgisinin halka anlatılmadığı, projenin ne olduğunun belediye tarafından halktan kopuk olarak yürütüldüğü söylendi.
– Gündem dışı konuşma sırasında, bir katılımcı butik bağcılık ve butik şarapçılık konusu gündeme getirildi ve yerel üzüm çeşitlerinin korunmasının önemli olduğu dile getirildi. Kontrollü ve ölçülü bir şekilde bağ evlerinin yapılması gerektiği fikri söylendi. Geçmiş tarihlerde üzüm kilo fiyatının 60 kuruştan 45 kuruşa düşmesi sonucunda bir çok bağın kökleniği söylendi. Bozcada’ya ait olan üzüm türlerinin daha ön plana çıkması gerektiği vurgulandı. Endemik türlerin ve yeşil alanların korunmasının önemli olduğu bir kez daha vurgulandı.
– Dilekçelere imza toplamak için bir masa kurulmasına karar verildi. Dilekçe masasında gönüllülük esası ile belirli saatlerde çalışılmasına karar verildi.
– Katılımın daha da arttırılması için forumun “Adalılar Dertleşiyor ” başlığıyla duyurulması ve 18 Temmuz Perşembe günü yapılmasına karar verildi.
– Forumların saati gelen bir öneriyle saat 17:30 ? 19:30 arasında, pazartesi ve Perşembe günü yapılmasına karar verildi.