ÇTSO, Yat Limanı Projesindeki Yer Seçimi Üzerine Yapılan Eleştirilere Yanıt Verdi
Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası (ÇTSO), Barbaros Mahallesi’ne yapımı için proje hazırlanan ve ÇED süreci başlatılan Yat Limanı konusunda eleştirilere cevap verdi. ÇTSO tarafından hazırlanan sunumda özellikle yer seçimi üzerinde ayrıntılı görüş bildirildi.
ÇTSO Yat Limanı raporunda, Çanakkale için geliştirilen bu proje hakkında tüm bu iyiniyetli çalışmalara karşın, Kent Konseyinde yapılan bu bilgilendirmeden sonra “Çanakkale Yat Limanı Projesi Üzerine Görüşler” başlığı altında bir bildiri hazırlanarak kamuoyuna duyurulmuştur” denildi. Hazırlanan metin şöyle:
I- PROJENİN TANIMI
Proje; Çanakkale İli, Merkez İlçesi, Barbaros Mahallesi, Kuruçeşme Mevkiinde Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yapılması planlanan 608 yat bağlama kapasiteli “Çanakkale Yat Limanı” dır. Çanakkale Yat Limanı projesinin proje çalışmaları Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası (ÇTSO) tarafından yürütülecek olup limanın inşaat ve işletme aşamalarının ÇTSO, Çanakkale Valiliği, Çanakkale İl Özel İdaresi, Çanakkale Belediyesi, GESTAŞ Deniz Ulaşım ve Terzioğlu Vakfının oluşturacağı bir şirket tarafından yürütülmesi planlanmaktadır.
II- PROJENİN YER SEÇİMİ
Projenin yer seçimi ile ilgili olarak 5 alternatif yer üzerinde durulmuştur.
Şekil-1. Proje Yer Seçimi Alternatifleri
1. Alternatif olarak Mevcut Balıkçı Barınağı ile Donanma arasında bulunan bir alan için yat limanı düşünülmüştür. Ancak, bu bölge halkın deniz ile buluştuğu bir bölge olmasından ötürü istenmemiştir.
2. Alternatif olarak Sarıçay Bölgesi dikkate alınmıştır. Ancak, bölgenin sit alanı olması ve nehrin taşıyacağı katı maddeler nedeniyle liman ağzının kapanabilecek olması sebebiyle bu bölgeden vazgeçilmiştir.
3. Alternatif olarak, Kolin Otel ile Kepez Limanı arası incelenmiştir. Bu bölgede şahısa ait dalyan hakkı söz konusu olması sebebiyle arazi ile ilgili kararın mahkemelerce ne zaman sonuçlanacağı bilinmemektedir.
Sonuç olarak, yapılan incelemeler dikkate alındığında Çanakkale boğaz trafiğini olumsuz yönde etkilemeyecek bir konumda olması, doğal bir koyda yer alması itibariyle hâkim rüzgâr yönleri, dalga hareketleri, dip akıntıları ve kumlanma gibi olumsuzlukların minimum düzeyde olması gibi sebeplerden dolayı yelken kulübünün olduğu bölgeye bir yat limanın yapılmasının daha uygun olacağı öngörülmüştür.
III- PROJENİN ÇED SÜRECİ
Çanakkale Yat Limanı projesinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gereken işler ve alınması gereken birçok izin ve onay bulunmaktadır. Fakat proje çalışmalarının başlayabilmesi için öncelikle Çevre Kanunun uyarınca projenin çevresel etkilerinin ÇED Yönetmeliği çerçevesinde incelenerek ortaya konulması gerekmektedir. Zira 2872 sayılı Çevre Kanunun 10. Maddesi gereğince “Gerçekleştirmeyi plânladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek kurum, kuruluş ve işletmeler, Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu veya proje tanıtım dosyası hazırlamakla yükümlüdürler. Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili onay, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemez; proje için yatırıma başlanamaz ve ihale edilemez.”
Bilindiği üzere “Çanakkale Yat Limanı” projesi ile ilgili olarak Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuruluş olan NAZKA Mühendislik San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ÇED başvuru dosyası hazırlanmış ve 22.06.2011 tarihinde ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğüne sunularak ÇED süreci başlatılmıştır.
Çanakkale İli, Merkez İlçesi, Barbaros Mahallesi, Kuruçeşme Mevkiinde tapunun 247 ada 8 parselinde ve bu parselin önündeki deniz alanında yapılması planlanan “Çanakkale Yat Limanı” projesinin yat bağlama kapasitesi 245 adet, ana mendirek uzunluğu 595 metre, tali mendirek uzunluğu 149 metre, dolgu alanı 17.852 m2, kullanılacak denizalanı 126.566 m2ve kara alanı ise 7667 m2 olarak belirlenmiş, yat limanı genel yerleşim planı bu doğrultuda tasarlanmış ve 22.06.2011 tarihinde Bakanlığa sunulan ÇED başvuru dosyası bu verilere göre hazırlanmıştır.
ÇED sürecinin önemli bir aşaması olan ÇED sürecinde “Halkın Katılımı Toplantısı” Bakanlığın belirlediği 28.07.2011 tarihinde yapılmıştır. Toplantı yeri ve saati Çanakkale Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile varılan mutabakatla proje sahasına olan yakınlığı da dikkate alınarak Çanakkale Belediyesi Spor Merkezi-Dr. Mahmut Kardelen Beyin Sporları Salonu olarak belirlenmiştir. Toplantının tarihi, yeri, saati ve konusu 15.07.2011 tarihinde Radikal Gazetesi (Ulusal) ve İşte Çanakkale (Yerel Gazete) gazetelerinde, Çanakkale Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün resmi internet sitesinde duyurulmuştur. Toplantı ÇED Yönetmeliğinde öngörülen usul ve esaslara uygun bir biçimde yapılmıştır.
Proje için ÇED Yönetmeliği uyarınca kapsam belirleme ve özel format belirleme toplantısı 04.08.2011 tarihinde Bakanlıkta proje ile ilgili diğer kurum/kuruluş yetkili temsilcilerinin de katılımı ile yapılmış olup; proje konusu ile ilgili uzman ve yetkili kurum/kuruluşların ve halkın katılımı toplantısında dile getirilen görüş ve öneriler de dikkate alınarak oluşturulan ÇED Raporu özel formatı 12.08.2011 tarihinde verilmiştir.
Ancak ÇED sürecinde yapılan detaylı jeolojik-jeoteknik etüt çalışmaları, batimetrik, oşinografik ve hidrografik çalışmalar, yat limanı çalkantı ve kumlanma modeli çalışmaları ile sektördeki arz ve talebe yönelik yapılan araştırmalar neticesinde yat limanı olarak seçilen alanın daha fazla yat bağlama kapasitesini kaldırabileceği, bunun proje ile amaçlanan Çanakkale’nin ticaret ve turizmine daha çok katkı sağlayacağı ortaya çıkmıştır.
Sahada yapılan çalışmalar ve araştırmalar neticesinde “Çanakkale Yat Limanı” projesi için yeni bir genel yerleşim planı tasarlanmıştır. Bu plana göre yat bağlama kapasitesi 608 adede, ana mendirek uzunluğu 910 metreye, tali mendirek uzunluğu 475 metreye, dolgu alanı 61.960 m2‘ye, kullanılacak denizalanı 213.360 m2‘ye çıkarılmış, kara alanında (7667 m2) ise herhangi bir değişiklik olmamıştır.
245 yat kapasiteli Çanakkale Yat Limanı projesi için yürütülen ÇED sürecinin sonlandırılmasına ilişkin 12.12.2011 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na dilekçe verilmiş olup 608 yat bağlama kapasiteli Çanakkale Yat Limanı projesi için ise yeni bir ÇED Başvuru Dosyası hazırlanmıştır.
ÇED Başvuru Dosyası, projeyi çalışan uzmanlar tarafından 13.12.2011 tarihinde Çanakkale Akol Hotel’in restoranında yerel basının ve ÇTSO temsilcilerinin de katıldığı bir basın toplantısı ile tanıtılmış, kamuoyu bilgilendirilmiştir.
ÇED Başvuru Dosyası 16.12.2011 tarihinde Bakanlığa sunularak ÇED süreci başlatılmıştır.
IV-PROJENİN TARTIŞILMASI VE PROJEYE GETİRİLEN ELEŞTİRİLER
ÇED süreci devam ederken, yasal bir zorunluluk olmamasına rağmen, Çanakkaleyi etkileyecek bu proje hakkında Çanakkale Kent Konseyine detaylı bilgi verilmiştir. Çanakkale Kent Konseyinin 26.01.2012 tarihinde Mehmet Akif Ersoy Tiyatro Salonunda düzenlediği toplantıya projeyi çalışan uzmanların katılımı sağlanarak, Kent Konseyinin doğrudan ve doğru biçimde bilgilendirilmesi hedeflenmiştir.
Kent Konseyinde projeye dair sorular konunun uzmanlarınca cevaplandırılmıştır.
Çanakkale için geliştirilen bu proje hakkında tüm bu iyiniyetli çalışmalara karşın, Kent Konseyinde yapılan bu bilgilendirmeden sonra “Çanakkale Yat Limanı Projesi Üzerine Görüşler” başlığı altında bir bildiri hazırlanarak kamuoyuna duyurulmuştur.
Çanakkale Kent Konseyi Çevre Meclisi kolaylaştırıcılığında hazırlandığı duyurulan ve 33 kişi/ kurum tarafından imzalandığı bildirilen metinde Çanakkale Yat Limanı Projesine 3 eleştiri yapılmıştır.
Birinci Eleştiri; Çanakkale’nin nazım imar planı ve uygulama imar planlarında mevcut olan ama son yıllarda en önemli kent politikası olarak her kesim tarafından ısrarla savunulan, en önemli sorunu kıyı kullanımı ve bu kıyıların kentliler tarafından hiçbir engel oluşturmadan kullanımının esas olduğu belirtilerek imar planına aykırı olduğu belirtilmiştir.
Kıyı Yapı ve Tesislerinde Plânlama ve Uygulama Sürecine İlişkin Tebliği hükümleri doğrultusunda yatırımcı; kıyı ve sahil şeritleri ile doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler üzerinde yapacak yatırıma ilişkin olarak yatırım teklif dosyası (YTD) hazırlanarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne başvurmakla yükümlüdürler.
Çanakkale Yat Limanı projesi kapsamında “ÇED Olumlu” kararının alınmasına müteakip Uygulama Projeleri hazırlanarak Teklif İmar Planı çalışmaları yapılacak ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne onaylatılacaktır. Bu sürece ilişkin iş akım şeması aşağıda verilmiştir.
Çanakkale İli’nin denize olan kıyısının 671 km olduğu bilinmektedir. Çanakkale Yat Limanı projesinde ana mendirek ile tali mendirek arası yaklaşık 340 metredir. Dolgu yapılacak kıyı şeridi ise yaklaşık 154 metredir. 154 mt sahil şeridinde yapılacak yat limanının Çanakkale halkının deniz ile bağlantısını kesmesi düşünülemez. Kaldı ki yapılacak olan Yat Limanıdır.
Projenin gerçekleştirilmesi aşamalarında ilgili mevzuatına göre ilgili planlarda gerekli çalışmalar yapılacaktır. Çanakkale Valiliği ve Çanakkale Belediyesi gibi kamusal niteliği tartışmasız kurum ve kuruluşların Çanakkale’ye hizmet için destekledikleri güçlerini birleştirdikleri bu projenin hayata geçmesi için ilgili planlar dahil mevzuatın öngördüğü tüm usul ve esaslara tamamen uygun hareket edileceği tabiidir.
Şekil-2. İmar Planı Onay Sürecine İlişkin iş Akım Şeması
İkinci Eleştiri; Bu alanının 2005 yılından bu yana Çanakkale Belediyesi, Çanakkale Belediye Spor ile Sörf-Yelken-Balıkadamlar-Yüzme alanındaki çeşitli Sivil Toplam Kuruluşları tarafından ÇADERÜS (Çanakkale Deniz ve Rüzgâr Sporları Merkezi) olarak kullanıldığı limanın yapılmasıyla bu alanın kullanılamayacağı belirtilmiştir.
Yapılması planlanan yat limanının işletmeye geçmesi ile bahse konu alandaki kullanım şartlarında değişiklikler olması doğaldır. Örneğin, yat limanının içinde bu sporların yapılması mümkün olamayacak ise de; 671 km deniz kıyısı bulunan Çanakkalenin gençlerinin, çocuklarımızın ve sporseverlerimizin sevdikleri ve ilgilendikleri spor ve faaliyetler için yat limanının hemen yanından başlamak üzere birçok uygun alan olduğu açıktır.
Burada önemle belirtilmesi gereken husus, işbu projenin sadece bir yat limanı projesi olarak değil, Çanakkale’nin turizm ve ticaretine katkı sağlayacak bir proje olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu noktadan bakıldığında, Çanakkale Yat Limanı Projesinin, Çanakkale Kent merkezine yakın bir noktada olması gerekmektedir. Örneğin Biga da veya Eceabat yakınlarında yahut Lapseki de kurulacak bir yat limanının, Kuruçeşme mevkiinde kurulacak bir yat limanı kadar Çanakkale’ye hizmet etmeyeceği aşikardır.
İddia edildiği gibi amaç, Çanakkale’ye hizmet olmayıp sadece karlı bir proje düşünülse idi, hiç kuşkusuz Çanakkale’den uzak bir noktada proje yapmak çok daha az maliyetli ve kolay olurdu. Burada amaçlanan, Çanakkale’ye katkı sağlayacak bir projedir.
Üçüncü Eleştiri; Yerel tarihçiler, balıkçılar, yelkenciler, sörfçüler ve balık adamlara göre tarihi, kültürel ve ulusal önemi çok büyük olan Mesudiye zırhlısını batığının Sarısığlara yapılacak olan limanını mendireğinin yaklaşık olarak Boğaz tarafındaki batı kenarına yakın bir yerde olduğu ve hatta belki de Zırhlının liman yapısının içinde ya da mendirek dolgularının altında kalacağı iddia edilmiştir. Mesudiye Zırhlısı batığının kum ve balçık altında kalacağı belirtilmiştir.
Öncelikle ve önemle belirtmek gerekir ki, proje sahasında deniz tabanı yüzey yapısının özelliklerini, deniz tabanı üzerinde olan doğal ve doğal olmayan yapıları tespit etmek amacıyla yan taramalı sonar işlemleri yapılmıştır. Bu işlemle deniz tabanında bulunan cisimlerin gerçek boyut ve geometrisi ile görüntülenmesi sağlanmıştır.
Şekil-3. Yan Taramalı Sonar Yapılan Alan
Proje bölgesinde deniz tabanının genelde düz ve homojen bir yapıda olduğu ve Deniz tabanı üzerinde doğal olmayan herhangi bir cismin (batık, kaya, boru hattı, v.s.) izine rastlanmamıştır.
Sonar çalışmaları ile proje sahasında herhangi bir batık vb olmadığı bilimsel olarak tespit edilmiş ise de altına akademisyenler tarafından da imza atıldığı duyurulan “Çanakkale Yat Limanı Projesi Üzerine Görüşler” başlıklı belgede Mesudiye Zırhlısının kum ve balçık altında kalacağı yolundaki iddia üzerine söz konusu batık ile ilgili olarak aşağıdaki hususlar, bu iddianın da mesnetsiz olduğunu göstermiştir;
Bahsi geçen Mesudiye Zırhlısı ÇOMÜ Su ürünleri Fakültesi ve Deniz Müzesinden alınan bilgilere göre 40o 07ı 098″ Kuzey ve 26o 23ı 248ıı Doğu koordinatlarında bulunmakta olup 12-28 m su derinliğindedir. Yapılması planlanan Çanakkale Yat Limanı projesinin ana mendireğine yaklaşık olarak 1700 m mesafe güneybatısında bulunmaktadır. Batığın kıyıya mesafesi ise yaklaşık 2300 metredir.
Şekil-4. Mesudiye Zırhlısı Batığının Uydu Üzerinde Görünümü
Mesudiye Batığının aşağıda verilen kumlanma modeli sonucundan da görüleceği gibi kum ve balçık altında kalma durumu söz konusu değildir.
Şekil-5. Liman Yapılması Durumunda Oluşacak Kumlanma Modeli Sonucu
Çanakkale Yat Limanı Projesine yöneltilen eleştiriler Halkın Katılımı Toplantısında da devam etmiştir.
Çanakkale kamuoyunun bildiği üzere Yat Limanı Projesinin ÇED sürecinde Halkın Katılımı toplantısı ÇED Yönetmeliği uyarınca ulusal ve yerel basında ve ilgili kurum ve kuruluşlardaki ilanların ardından 16.02.2012 tarihinde saat:14.00’de Mehmet Akif Ersoy Tiyatro Salonunda yapılmıştır.
Halkın Katılımı Toplantısı öncesinde proje karşı oldukları yönünde bir basın açıklaması yapılmış, ardından Halkın Katılımı Toplantısı başlamıştır.
Toplantıya, öğrencisinden iş adamına, esnafından sivil toplum kuruluşlarına, akademisyenlerden çevrecilere, avukatlardan gençlere kadar Çanakkale’nin hemen tüm kesimlerinden geniş katılım olmuştur.
Proje hakkında destek açıklamaları yanında projeye karşı olanlar da görüşlerini serbestçe dile getirmişlerdir.
Gerek destek açıklamaları gerekse getirilen eleştiriler yerel basına yansımıştır. Destek açıklamalarından ziyade projeye getirilen eleştirilere bakıldığında;
Halkın Katılımı Toplantısında, “Çanakkale Yat Limanı Projesi Üzerine Görüşler” başlıklı bildiride dile getirilen üç temel eleştiri tekrarlanmış bunlara ilave olarak da aşağıdaki görüş ve öneriler dile getirilmiştir;
toplantıyı yöneten İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne teslim edilen imzalı belgede Yat Limanı Projesinin Anayasaya aykırı olduğu iddiası edilmesi karşısında konu hakkında kısaca bilgi verme gereği duyulmuştur.
Bu iddianın biran için doğru olabileceği düşünülse, tabiatı gereği kıyılarda yapılması gereken tüm liman tersane ve benzeri tesislerin Kanuna ve Anayasaya aykırı olduğu; bunları yapan ve işletenlerin Anayasayı ihlal suçu işlediği, bunlara göz yumanların ve izin verenlerin de buna göz yumdukları sonucu çıkar. Kıyılarda yapılan her liman vb anayasaya aykırıdır iddiası cevap verilmeyecek kadar mesnetsiz olsa da konu Bir akademisyen tarafından dile getirildiğinden konuyla ilgili olarak Anayasanın ve Kıyı Kanununun ilgili maddeleri yorumsuz olarak aşağıda verilmektedir.
“Kıyılardan yararlanma”, T.C. Anayasasının 43 üncü maddesinde düzenlenirken, bu yararlanmanın usul ve esasları Kıyı Kanunu ile belirlenmiştir.
Anayasa Madde 43.
“Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.
Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.
Kıyılarla sahil şeritlerinin, kullanılış amaçlarına göre derinliği ve kişilerin bu yerlerden yararlanma imkân ve şartları kanunla düzenlenir”
3621 sayılı Kıyı Kanunu Madde 6, “YAPI YASAĞI VE KIYIDA YAPILACAK YAPILAR”
“Kıyı, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olup, buralarda hiçbir yapı yapılamaz; duvar, çit, parmaklık, telörgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz.
Kıyılarda, kıyıyı değiştirecek boyutta kazı yapılamaz; kum, çakıl vesaire alınamaz veya çekilemez.
Kıyılara moloz, toprak, cüruf, çöp gibi kirletici etkisi olan atık ve artıklar dökülemez.
Kıyıda, uygulama imar planı kararı ile
a) İskele, liman, barınak, yanaşma yeri, rıhtım, dalgakıran, köprü, menfez, istinat duvarı, fener, çekek yeri, kayıkhane, tuzla, dalyan, tasfiye ve pompaj istasyonları gibi, kıyının kamu yararına kullanımı ve kıyıyı korumak amacına yönelik alt yapı ve tesisler,
b) Faaliyetlerinin özellikleri gereği kıyıdan başka yerde yapılmaları mümkün olmayan tersane, gemi söküm yeri ve su ürünlerini üretim ve yetiştirme tesisleri gibi, özelliği olan yapı ve tesisler,
c) (Ek bend: 3/7/2005-5398 S.K./13.mad) Organize turlar ile seyahat eden kişilerin taşındığı yolcu gemilerinin (kruvaziyer gemilerin) bağlandığı, günün teknolojisine uygun yolcu gemisine hizmet vermek amacıyla liman hizmetlerinin (elektrik, jeneratör, su, telefon, internet ve benzeri teknik bağlantı noktaları ve hatlarının) sağlandığı, yolcularla ilgili gümrüklü alan hizmetlerinin görüldüğü, ülke tanıtımı ve imajını üst seviyeye çıkaracak turizm amaçlı (yeme-içme tesisleri, alışveriş merkezleri, haberleşme ve ulaştırmaya yönelik üniteler, danışma, enformasyon ve banka hizmetleri, konaklama üniteleri, ofis binalar) fonksiyonlara sahip olup, kruvaziyer gemilerin yanaşmasına ve yolcuları indirmeye müsait deniz yapıları ve yan tesislerinin yer aldığı kruvaziyer ve yat limanları,
d) (Ek bent: 31/07/2008-5801 S.K./3.mad) Uluslararası spor otoritelerinin, Türkiye’de spor faaliyetlerinin düzenleneceğine dair kararı gereğince Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu spordan sorumlu Bakanlığın izni doğrultusunda, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun (I) sayılı Cetvelinde düzenlenen genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, aynı Kanunun (II) sayılı Cetvelinde düzenlenen özel bütçeli idareler, belediyeler ile il özel idareleri tarafından her türlü spor aktiviteleri ve organizasyonların yapılmasına/yaptırılmasına yönelik spor tesisleri ve zorunluluk arz eden durumlarda bunların tamamlayıcı konaklama tesisleri,yapılabilir.
(Ek fıkra: 3/7/2005-5398 S.K./13.mad) Özelleştirme kapsam ve programına alınan ve sahil şeridi belirlenen veya belirlenecek olan alanlar ile kıyı ve dolgu alanlarında yapılacak yat ve kruvaziyer limanlarının ihtiyacı olan yönetim birimleri, destek birimleri, bakım ve onarım birimleri, teknik ve sosyal altyapı ve konaklama birimleri ile ilgili kullanım kararları ve yapılanma şartları imar plânı ile belirlenir.
Bu yapı ve tesisler yapım amaçları dışında kullanılamazlar.”
Halkın Katılımı Toplantısında, projeye yapılan eleştiriler çoğunlukla projenin yer seçiminin uygun olmadığında yoğunlaşmıştır. Projeye karşı değiliz ama yerin uygun değil denmiştir. Yere ilişkin somut öneri olarak, bir katılımcı tarafından yat limanının Şehitlik tarafında yapılması önerisi dile getirilmiştir.
Çanakkale’nin tarihi mirası ve eşsiz değeri olan şehitlikler bilindiği üzere tarihi milli park içindedir. Gelibolu milli parkında ise böyle bir faaliyetin mümkün olmadığı açıktır.
Proje yer seçimine ilişkin detaylı bilgi yukarıda verilmiştir.
Tüm bu eleştirilerde öne çıkan bir diğer husus ise, Çanakkale Yat Limanı projesinin, “çok küçük bir azınlığın çıkarlarına hizmet eden bir proje olduğu” iddiasıdır.
Çanakkale Yat Limanı Projesi; projeyi sahiplenen Çanakkale Valiliği, Çanakkale Belediyesi, Çanakkale’ye katkıları yadsınmayan Terzioğlu Vakfı, Çanakkale’nin şirketi GESTAŞ, 5500 üyeli ÇTSO dışında ve asıl olarak Çanakkale’nin yararındadır. Tüm esnafının, sanayicisinin, öğrencisinin, işsizinin, çalışanının, otelcisinin, mağazalarının, lokantalarının, taksilerinin, rehberlerinin, yani tüm Çanakkale’nin yararınadır.
V- PROJE KAPSAMINDA YAPILAN/YAPILMAKTA OLAN TEKNİK ÇALIŞMALAR
Çanakkale Yat Limanı Projesi ÇED süreci devam etmektedir. Bu tarihe kadar yapılan çalışmaları özetlemek gerekirse;
MCH Deniz Araştırmaları Ltd. Şti. tarafından Hidrografik, Oşinografik, Jeolojik ve Jeofizik Etüt Raporu hazırlanmış ve 31.01.2012 tarihinde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı tarafından onaylanmıştır.
Söz konusu raporda;
- Proje alanının 1/1000 ölçekli batimetri haritası yapılmış,
- Proje sahası ve çevresinin akıntı sirkülasyonunun tespitine yönelik akıntı hız ve yön ölçümleri yapılmış,
- Deniz suyunun fiziksel (sıcaklık, tuzluluk, iletkenlik v.b.) oşinografik parametrelerine ilişkin ölçümler yapılmış,
- Deniz tabanı yatay ve düşey devamlılığının tespitine yönelik jeofiziksel çalışmalar (Sismik ve Yan taramalı sonar uygulamaları) yapılmış,
- Deniz tabanı sediment cinsi ve dağılımını belirlemek maksadıyla deniz tabanından yüzey sediment örnekleri alınarak laboratuar analizleri yaptırılmış ve sonuçları yorumlanarak yüzey sediment dağılım haritası oluşturulmuştur.
Proje kapsamında gerçekleştirilen batimetrik, jeolojik, jeofizik ve oşinografik araştırmalarından elde edilen verilerin işlenmesi ve yorumlanması neticesinde aşağıdaki genel sonuçlara varılmıştır.
Proje bölgesinde yapılan mühendislik sismiği çalışmaları zemin tanımlaması açısından incelendiğinde, zeminde iki farklı sismo-litolojik birimin varlığı tespit edilmiştir. Bunlardan en üstte olanı suya doymuş güncel sedimanları oluşturan düşük yansıtıcı karakterli birim (A). Onun altında ise B birimi görülmektedir. Bu birimi proje sahasındaki akustik temeli oluşturan birim olarak kabul edebiliriz.
Sonar kayıtlarından yorumlanması sonucu, proje bölgesinde deniz tabanının genelde düz ve homojen bir yapıda olduğu ve Deniz tabanı üzerinde projeyi etkileyecek doğal olmayan herhangi bir cismin (batık, kaya, boru hattı, v.s.) sonar izine rastlanmamıştır.
Proje sahasında deniz tabanı yüzey sedimanının iki litolojik birimden; çakıllı kum ve çakıllı çamurlu kum malzemesinden oluştuğu ve etkin birimin kum olduğu analiz sonuçlarından tespit edilmiştir.
Deniz yüzeyinde sıcaklık değişiminin 11,92°C ile 12,28 °C arasında, Deniz tabanında 4 no.lu CTD istasyonunda (5,73 metre derinlikte) ise 12,05 °C olduğu ölçüm sonuçlarında tespit edilmiştir.
Deniz yüzeyinde tuzluluk değerleri %o26,39 ile %o26,68 arasında değişmekte olup, deniz yüzeyinden ölçüm derinliğe kadar tuzluluk değerlerinin küçük oranlarda arttığı ve 4 no.lu istasyonda %o26,56 değerine ulaştığı ölçüm sonuçlarından tespit edilmiştir.
Deniz yüzeyinde yoğunluk değerinin 19.91?20.18 sigma-t aralığında değiştiği ve deniz tabanında 4 no.lu CTD noktasında 20.07 sigma-t olduğu görülmüştür.
Proje bölgesinde akıntı yönü incelendiğinde, etkin akıntı yönünün 1 nci gün için ortalama 331,65° akıntı hızının ise ortalama 10,07 cm/s, 2 nci gün için ise yönün ortalama 324,42° akıntı hızının 10,01 cm/s olduğu tespit edilmiştir.
İTÜ Denizcilik Fakültesi Simülatör Merkezi tarafından Çanakkale Yat Limanı Deniz Trafik Simülasyonu çalışmaları yapılmıştır.
Bu modelleme çalışmasında Çanakkale Yat Limanının yeni imar planı çerçevesindeki durumu, meydana gelecek deniz alanı ve manevra alanının nasıl olacağı, planlanan yatların yanaşma ve ayrılma manevralarının hangi şartlarda gerçekleşeceği ve buna bağlı olarak doğacak manevra ve çevresel zorlukları ile bunların riskleri incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
Yapılan çalışmaları neticesinde;
Çanakkale Yat Limanı çevresindeki gemi trafik durumu incelendiğinde yat limanının mevcudiyeti ve burayı kullanacak teknelerin boyut olarak küçük tekneler olması gibi nedenlerden dolayı Çanakkale Boğa trafiğini etkilemeyeceği ve buradaki gemiler ile yakın bir etkileşim olmayacağı görülmüştür. Yat limanına giriş ve çıkış yapan teknelerin ve ayrıca liman içindeki seyir hattını kullanan teknelerin; genel seyir kural ve kaidelerine bağlı olarak gerçekleştireceği manevralarda seyir emniyetinin ihlal edilmeyeceği söylenebilir. Bu açıklamalar neticesinde; Çanakkale Yat Limanı, Deniz Trafik Simülasyonu açısından değerlendirmesi yapılmış olup, yat limanı içi rıhtım genişlikleri ve iskele dizaynı, emniyetli yanaşma ve ayrılma manevraları açısından liman içini kullanacak tekneler için uygun olduğu görülmüştür.
Yıldız Teknik Üniversitesi tarafından Çanakkale Yat Limanı Çalkantı ve Kumlanma Modeli Çalışması Raporu hazırlanmıştır.
Yapılan bu çalışmada rüzgâr ve dalga iklim modellemeleri, liman içi çalkantı modellemeleri, akıntı modellemeleri ve kumlanma modellemeleri tamamlanmıştır.
Modelleme çalışmaları sonucunda mevcut akıntı yapısında bir taşınımın söz konusu olduğu ancak deniz tabanında belirli bölgelerde -20 cm ile +20 cm değişimine neden olmuştur.
Mevcut Kumlanma modeli ana mendireğin ucunda oluşan şiddetli akıntı halinde bir kum dilinin oluşabileceğini göstermektedir. Liman giriş-çıkışını engelleyecek bir kumlanma söz konusu olmayacağı tespit edilmiştir.
İmar Planına Esas Jeolojik Jeoteknik Etüt Çalışmaları tamamlanmış olup raporlama çalışmaları devam etmektedir.
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Tablo-4’te belirtilen parametreler kapsamında deniz suyu analizi yaptırılmıştır. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Tablo-4’te belirtilen parametreleri sağladığı görülmüştür.
Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği’nde belirtilen kriterler kapsamında numuneler alınmış laboratuvarlarda analizler yaptırılmıştır. Metilen mavisi ile reaksiyona giren yüzey aktif maddelerin sınır değerlerin üzerinde olduğu tespit edilmiştir.
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik kapsamında dip çamurunun atık karakterizasyonunun belirlenmesi amacıyla numune alınmış olup analizler yaptırılmıştır. Dip çamurunun tehlikesiz atık özelliğinde olduğu tespit edilmiştir.
Mevcut çevresel gürültünün tespit edilmesi amacıyla en yakın yerleşim birimleri ve proje alanında 10 noktada arka plan gürültü ölçümleri yaptırılmış ve akustik rapor hazırlattırılmıştır.
Proje alanı ve yakın çevresinde karasal flora ve fauna çalışmaları 2011 yılının Haziran ayında yapılmıştır. Arazi çalışmalarında genel vejetasyon tespiti, habitat tespiti ve materyal toplama çalışmaları yapılmış, arazi çalışmalarını takiben elde edilen bilgiler ışığında teşhis çalışmaları tamamlanmıştır. Tespit edilen flora ve fauna türleri ÇED Raporu kapsamında ilgili tablolarda verilmiş olup, çalışma alanında endemik, nadir, nesli tehlikede ve Bern Sözleşmesi Ek-1’e göre koruma altına alınması gereken herhangi bir bitki türü tespit edilmemiştir.
Deniz ortamındaki flora ve fauna türlerinin tespitinde, bölgede daha önce yapılmış olan çalışmalardan faydalanılmış olup genel olarak tür listeleri hazırlanmıştır. Proje sahasına özgü tür listeleri için hidrobiyoloji uzmanları tarafından ayrıca çalışmalar yürütülmektedir.
Marinanın arka plan deniz dolgusu ile mendirek dolgusunda kullanılacak dolgu malzemesinin temini için alternatifli olarak uygun taş ocakları belirlenmiş olup bu ocaklardan alınacak numuneler üzerinde DLH Teknik şartnamesine göre analizler yaptırılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre numunelerin dolgu yapımına uygun olduğu tespit edilmiştir.
Yapılan batimetri çalışmaları neticesinde su derinliklerinin limana yanaşacak teknelerin draftlarını sağlaması sebebiyle dip taraması yapılmasına gerek olmayacağı tespit edilmiştir.
[Kaynak: canakkaleninrehberi.com]
Sizin Yorumunuz...
Sizin Yorumunuz...
Son Haberler...
Yorumlar...
Henüz yorum yok...