Ali Sabancı ve Niyazi Önen’den Öğrencilere Girişimcilik Dersi

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ), Global Girişimcilik Haftası etkinlikleri çerçevesinde ‘Girişimcilik, İstihdam ve Kariyer’ konulu panel düzenledi.

Panele konuşmacı olarak Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Genç Girişimciler Kurulu Başkanı Ali Sabancı, Dardanel Şirketler Grubu Başkanı ve Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası (ÇTSO) Meclis Başkanı Niyazi Önen ile Dr. İbrahim Bodur Girişimcilik, Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Marangoz katıldı.

İlk konuşmayı yapan Doç. Dr. Mehmet Marangoz, Dr. İbrahim Bodur Girişimcilik, Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin bugüne kadar yaptığı çalışmalar hakkında bilgi vererek, ?Merkezimizin amacı, ÇOMÜ öğrencilerini girişimci olarak yetiştirmek ve yönlendirmek, girişimcilik konusu üzerine uzman insanlar yetiştirilmesi ve konu ile ilgili konu ile ilgili araştırma ve yayın yapmak. Onun için de, iş aramak, iş bulmak yerine, iş kurmak ve iş vermek felsefesiyle hareket ediyoruz? dedi.

?YAPICI VE KATILIMCI OLMALIYIZ?

Kariyer oluştururken iki tane yol izlenebileceğini anlatarak konuşmasına başlayan Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı ve TOBB Genç Girişimciler Kurulu Başkanı Ali Sabancı, ?Bu hepimiz için geçerlidir. Biri ?yapıcı? ve diğeri de ?katılımcı? olmak. Burada ihtiyaçlar belirleniyor, seçeneklere bakılıyor ve çözüm üretiliyor. Ümitli bir şekilde güç oluşturmaya çalışılıyor. Diğer seçenek ise ?atıl? ve ?mağdur? olmak. Burada ise sürekli sorunlar var, şikayet ediliyor, ümitsizlik, güçsüzlük ve suçlama var. İşte bu noktada yapıcı ve katılımcı düşünmemiz gerekiyor. Bunu siz yapmazsanız başka biri gelip yapıyor? dedi.

?GİRİŞİMCİLİK İÇİN MAL SAHİBİ OLMAK GEREKMEZ?

Ali Sabancı, girişimci olmak için mal sahibi olmak ve iş kurmak gerekmediğini söyledi. Sabancı, ?Bunun da en iyi örneklerinden bir tanesi ÇOMÜ’nün Rektörü Prof. Dr. Ali Akdemir’dir. Bildiğim kadarıyla kendisi üniversitenin hissedarı değil. Rektörümüz gibi daha mal sahibi olmayan birçok girişimci var? dedi.

Pegasus şirketini devraldıktan sonra ilk yaptıkları işin ?Kazanç Paylaşım Sistemi? yaratmak olduğunu belirten Ali Sabancı, ?Bunun girişimcilikle çok bariz alakası var. Siz birlikte çalıştığınız insanları, sadece kalben değil, aynı zamanda mal sahibi gibi hissettirmeniz lazım. Onun için de onlarla karı paylaşmanız lazım. Bizim bin 200 aile ferdimiz var. 2008 yılında yüzde 80’i, yani bin kişiye yakını kardan pay aldı. Buna benim asistanım da dahil. Çünkü o kara katkıda bulundular. Yani eğer yarın bir gün iş kurup da mal sahibi olamazsanız başaramadım diye düşünmeyin. Çünkü çalıştığınız yerde de mal sahibi gibi çalışırsanız zaten o girişimciliktir? diye konuştu.

?HAVACILIKTA REKABET ARTTI, FİYATLAR DÜŞTÜ?

Türkiye’de şu an 270 uçaklık bir filo bulunduğunu belirten Ali Sabancı, şunları söyledi:

?Bunların 130’u Türk Hava Yolları’nın kendisinde. Diğer 15 şirkette ise 140 uçak var. Bu rakamı bölersek, şirket başına 9 uçak düşüyor. İddia ediyorum, Suudi Arabistan Kraliyet Ailesi’nin özel filosunda bile daha fazla uçak vardır. Dolayısıyla bir dominant oyuncu var. Diğerleri bunun içinde küçük. Bizim 24 uçağımız var ama, biz de yeni yeni büyük oynamaya başladık. Böyle bir rekabet sıkıntısı var. Böyle bir pazarla karşı karşıyayken, bir de Türk Hava Yolları’nın, özel şirket hava yollarının uçmasının yasak olduğu çok sayıda ülkeye uçabilme avantajı var. Ancak kendi kurallarımız ve çalışma şeklimiz ile sektörün yılda yüzde 20 büyüdüğü dönemde, biz ise yüzde 42 büyüyoruz. Çünkü biz misafirin bizden ne beklediğini biliyoruz. Güler yüz, güvenli ve yeni uçak önemli. En düşük fiyatla uçmak önemli. Pegasus’un girdiği pazarlarda rekabet arttı ve fiyatlar en az yüzde 25 düştü. Fiyat düşürünce misafirler de sana geliyor zaten.?

?MARKA YARATMAK ÇOK ÖNEMLİ?

Dardanel Şirketler Grubu Başkanı ve ÇTSO Meclis Başkanı Niyazi Önen ise konuşmasında, marka yaratmanın önemine değinerek, ?En doğru şey marka yaratmaktır. Fabrika yapmak çok zor değil. Projeyi çizdirirsiniz, sektörü bilmiyorsanız danışman kullanırsınız, kendi öz kaynağınızla veya alacağınız kredi ile fabrikayı da yaparsınız. Ama marka yapmak gerçekten çok zor ve bugünden yarına olabilecek bir iş değil? dedi. Önen, şöyle devam etti:

?Biz daha çok marketing ağırlıklı olarak çalıştık. Yani 1 liraya üretiyorsanız, bunu 2 liraya satacak bir ürün bulacaksınız. Yeni bir ürün bulduktan sonra ortaya çıkaracaksınız, pazarı siz belirleyeceksiniz. İşte biz sektörümüzde ilerlerken yaşadığımız pek çok sıkıntılara rağmen bizi rahatlatan ve bundan sonrası içinde çok çok iyi noktalara götürecek olan markamız. İş hayatımda yaptığım en doğru işi soracak olursanız, markaya yaptığım yatırımdır. Buna bir örnek verecek olursak, geçen yıl bizim ürünlerimizi dağıtan Türkiye?nin büyük bir grubu bizden sonra ikinci durumda olan firmayı satın aldı. Bizim dağıtım işini bıraktılar. Sıkıntılı bir döneme girdik. Daha sonra rakibimiz boş durmadı ve bu fırsattan istifade ederek rafları doldurdu. Nisan ayında yeniden üretim ve dağıtıma başladık ve Dardanel’in ürünleri raflardaki yerlerini aldı. Resmi rakamlara göre Ekim ayı sonu itibariyle yüzde 73 pazar payına ulaştı. İkinci marka yüzde 17 pazar payında kaldı. İşte bu dönemde markamız bize hizmet etti. Eğer marka olmasaydı hiçbir şey yapamayacaktık.?

Önen, ton balığı üretiminde yılbaşından itibaren yeni bir markayla piyasaya çıkacaklarını, şu an ki perakende fiyatlarının yarısından daha az bir fiyatla Türk halkının bu ürünleri tüketebileceğini söyledi.

Ali Sabancı ve Niyazi Önen panel sonunda öğrencilerin sorularını yanıtladılar.

Panelden sonra Rektör Prof. Dr. Ali Akdemir, Ali Sabancı, Niyazi Önen, Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı İlhami Tezcan, Biga Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Tunçay Yaşar, Vali Abdülkadir Atalık’ı makamında ziyaret ettiler.

[Kaynak: ÇOMÜ]